Η Μικρασιατική Καταστροφή Η προκυμαία της Σμύρνης φλέγεται Θύματα στην προκυμαία της Σμύρνης
Με τον όρο Μικρασιατική Καταστροφή περιγράφεται περισσότερο η τελευταία φάση της Μικρασιατικής εκστρατείας, δηλαδή το τέλος του "ελληνοτουρκικού πολέμου του 1918-22", η φυγή από την Τουρκία της ελληνικής διοίκησης, που είχε εγκατασταθεί στα δυτικά μικρασιατικά παράλια, στη Σμύρνη, κατά τη Συνθήκη των Σεβρών, (αμέσως μετά την ανακωχή του Μούδρου), όπως και η σχεδόν άτακτη υποχώρηση του ελληνικού στρατού μετά την κατάρρευση του μετώπου και η γενικευμένη πλέον εκδίωξη μεγάλου μέρους του ελληνικού και χριστιανικού πληθυσμού από τη Μικρά Ασία, που είχε όμως ξεκινήσει πολύ νωρίτερα (δείτε σχετικά Συνθήκη του 1914, που είχε συνομολογήσει ο Ελευθέριος Βενιζέλος) και που είχε διακοπεί με την "ανακωχή του Μούδρου".
Τα γεγονότα αυτά είχαν ως αποτέλεσμα, μετά την Καταστροφή της Σμύρνης και της Ανακωχής των Μουδανιών, που συνομολογήθηκε στην ομώνυμη πόλη (11 Οκτωβρίου 1922), και τον ένα μήνα μετά την εκκένωση της χερσονήσου της Καλλίπολης (στις 11 Νοεμβρίου) από τους Έλληνες που έμεναν εκεί, καθώς και αργότερα με την "υποχρεωτική ανταλλαγή πληθυσμών" (1922-24) από όλη τη Μικρά Ασία και τον ερχομό 1.230.000 Ελλήνων χριστιανών και 45.000 Αρμένιων προσφύγων στην Ελλάδα, να επιφέρουν την τελεία καταστροφή του Θρακικού και Μικρασιατικού ελληνισμού μαζί με του Πόντου.
Ο πλήρης απολογισμός της καταστροφής αυτής που συντελέσθηκε ιστορικά σε δύο περιόδους, (αμφότερες τετραετίες), 1914-1918 και 1920-1924 είναι πράγματι πολύ δύσκολος. Οι αρπαγές και οι λεηλασίες σπιτιών και περιουσιών, οι γεωργικές και κτηνοτροφικές καταστροφές, το γκρέμισμα σχολείων, ναών και άλλων ευαγών ιδρυμάτων, η χρεοκοπία και καταστροφή βιοτεχνικών και βιομηχανικών επιχειρήσεων με τον παράλληλο ευτελισμό κάθε ανθρώπινης αξιοπρέπειας που περιλαμβάνονται μαρτυρικοί βασανισμοί αιχμαλώτων, βιασμοί και ηθική οδύνη υπό το κλίμα του τρόμου και της απειλής του θανάτου, αλλά και οι ατέλειωτες πορείες αιχμαλώτων, στα περιώνυμα "τάγματα εργασίας", με άγνωστο αριθμό ανθρώπων που χάθηκαν σ'αυτά, οι σφαγές, οι θηριωδίες μέχρι και οι εκτελέσεις επί των αποφάσεων των τουρκικών Δικαστηρίων της Ανεξαρτησίας δεν έχουν μέχρι σήμερα ερευνηθεί πλήρως.
Οι σύνεδροι στο Παρίσι Αμέσως μετά τη λήξη του Α' Παγκοσμίου πολέμου (1918) ξεκίνησαν οι εργασίες στη Σύνοδο Ειρήνης στο Παρίσι μεταξύ των νικητριών χωρών, ανάμεσα σε αυτές και την Ελλάδα. Ύστερα απο αγγλική και γαλλική συμφωνία, η 1η μεραρχία του Ελληνικού στρατού υπό τις διαταγές του συνταγματάρχη Ζαφειρίου αποβιβάστηκε στη Σμύρνη στις 2 Μαΐου του 1919 με σκοπό να εγκαταστήσει ελληνική διοίκηση και να προστατεύσει τους χριστιανικούς πληθυσμούς. Άλλωστε βρισκόταν ήδη από το 1913 διαδικασία εκκαθάρισης όλων των μη μουσουλμανικών στοιχείων. Ο ελληνικός πληθυσμός της Σμύρνης υποδέχθηκε με ενθουσιασμό τα ελληνικά στρατεύματα, θεωρώντας τα ως προμήνυμα για την παραχώρηση της πόλης στην Ελλάδα. Τους επόμενους μήνες συγκροτήθηκε στρατιωτική μεραρχία με έδρα την Σμύρνη υπό τον συνταγματάρχη Μαζαράκη. Τουρκικές αντάρτικες δυνάμεις αρνήθηκαν όμως να δεχθούν την ελληνική διοίκηση και ξεκίνησαν ανταρτοπόλεμο, με αποτέλεσμα η απόβαση του Ελληνικού στρατού να μετατραπεί σε μια μακρόχρονη εκστρατεία.
Παράλληλα, στη Συμμαχική Συνδιάσκεψη στο Παρίσι συζητιόταν η τύχη της καταρρέουσας Οθωμανικής αυτοκρατορίας και των εδαφών της. Τον Μάρτιο του 1920 το ελληνικό στρατηγείο μεταφέρθηκε από την Θεσσαλονίκη στη Σμύρνη υπό τον Λεωνίδα Παρασκευόπουλο. Ύστερα από πιέσεις του Ελευθέριου Βενιζέλου οι Μεγάλες δυνάμεις έδωσαν τη συγκατάθεση τους για προέλαση του Ελληνικού στρατού στην ενδοχώρα της Μικράς Ασίας. Τον Αύγουστο του 1920 υπογράφηκε τελικά η συνθήκη των Σεβρών, με την οποία γινόταν η οριστική παραχώρηση όλης της Θράκης (σχεδόν μέχρι την Κωνσταντινούπολη), καθώς και η παραχώρηση της διοίκησης της περιοχής της Σμύρνης για 5 έτη στην Ελλάδα (με το δικαίωμα ενσωμάτωσής της μετά από δημοψήφισμα). Μέχρι τις 10 Αυγούστου θα ακολουθούσε και η προσάρτηση της Ανατολικής Θράκης, αλλά και επίσημα των νησιών του Αιγαίου, τα οποία ήδη κατείχε η Ελλάδα από τους Βαλκανικούς. Επίσης ο Βενιζέλος με μυστική συμφωνία με την Ιταλία (Σύμφωνο Βενιζέλου - Τιττόνι) ρύθμιζε και το ζήτημα της ενσωμάτωσης της Βορείου Ηπείρου στο ελληνικό κράτος, και την τύχη των Δωδεκανήσων που κατείχαν οι Ιταλοί.
Παράλληλα με τις επιτυχίες της ελληνικής διπλωματίας και του ελληνικού στρατού, στο τουρκικό στρατόπεδο επικρατούσε εμφύλια διαμάχη μεταξύ της στρατιωτικής και πολιτικής εξουσίας. Ο Κεμάλ Ατατούρκ είχε επαναστατήσει κατά του Σουλτάνου και είχε συγκροτήσει, με την σύμφωνη γνώμη της Τουρκικής εθνοσυνέλευσης, κυβέρνηση. Μια από τις πρώτες του κινήσεις ήταν η μεταφορά της πρωτεύουσας από την Κωνσταντινούπολη, η οποία είχε καταληφθεί από τα συμμαχικά στρατεύματα, στην Άγκυρα. Από εκεί ο Ατατούρκ οργάνωσε συστηματικότερα την αντεπίθεση του. Επιπλέον είχε καταφέρει να υπογράψει ανακωχή με την Ρωσία και την Γαλλία έτσι ώστε να εξασφαλίσει τα νώτα του.
Η πορεία στην Καταστροφή Γούναρης εναντίον Βενιζέλου (εκλογές 1920) Κρίσιμη καμπή για την εξέλιξη της Μικρασιατικής εκστρατείας αποτέλεσαν οι εκλογές του 1920. Το αποτέλεσμα των εκλογών, μέσα σε συνθήκες Εθνικού Διχασμού και δυσαρέσκειας του ελληνικού λαού για την παρατεταμένη παραμονή των ελληνικών στρατευμάτων στην Μικρά Ασία, ήταν καθοριστικό για την μετέπειτα ιστορία του Ελληνικού Έθνους.
Ο Ελευθέριος Βενιζέλος ηττήθηκε στις εκλογές από τον Δημήτριο Γούναρη. Μόλις ένα μήνα πριν, ο φιλο-Ανταντικός Βασιλιάς Αλέξανδρος πέθανε αιφνιδίως από το διάσημο δάγκωμα του Μακάκου.
Το Νοέμβριο του 1920, ο Κωνσταντίνος Α΄ επέστρεψε στο θρόνο ύστερα από Δημοψήφισμα. Ο Κωνσταντίνος ήταν εξαιρετικά αντιπαθής στις Συμμαχικές δυνάμεις για το ρόλο που διαδραμάτισε στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Αγγλία, Γαλλία και Ιταλία, οι οποίες είχαν προειδοποιήσει την νέα κυβέρνηση για το τι θα σήμαινε μια πιθανή επιστροφή του Κωνσταντίνου στις σχέσεις τους με αυτή, παρέδωσαν διακοινώσεις με τις οποίες δεν αναγνώριζαν τον Κωνσταντίνο ως αρχηγό του κράτους και πάγωσαν όλα τα δάνεια που είχανε δρομολογηθεί προς την Ελλάδα.[2] Μόνο η Αγγλία συνέχισε πλέον, αν και μόνο σε διπλωματικό επίπεδο[3], να υποστηρίζει την Ελλάδα στον ελληνοτουρκικό πόλεμο.
Μερικούς μήνες αργότερα το σκηνικό αλλάζει ριζικά. Η Τουρκία με ηγέτη τον Κεμάλ Ατατούρκ καταφέρνει να συνθηκολογήσει μετά την Γαλλία, Ρωσία και με την Ιταλία και να επιτύχει την προμήθεια του Τουρκικού στρατού με πολεμικό υλικό από τις προαναφερόμενες χώρες.
Ο ελληνικός στρατός στην Αλμυρά έρημο (1921). Την άνοιξη του 1921, ο Ελληνικός στρατός, ύστερα από στρατιωτικό συμβούλιο, αποφάσισε προέλαση προς την Άγκυρα και κατέλαβε καίρια στρατηγικά σημεία (Εσκί-Σεχίρ & Αφιόν-Καραχισάρ), χωρίς όμως να καταφέρει να εξαλείψει την τουρκική απειλή. Με το πέρασμα του χρόνου η εκστρατεία εξελίχθηκε οικονομικά δυσβάσταχτη για το Ελληνικό κράτος αφού κόστιζε 8.000.000 δραχμές ημερησίως. Ο Κεμάλ ως αρχιστράτηγος του τουρκικού στρατού με μυστική συμφωνία με τους Γάλλους (Συνθήκη της Αγκύρας) ακύρωσε τη συνθήκη των Σεβρών, ενώ παράλληλα οι Γάλλοι εγκατέλειψαν την Κιλικία[4] αφήνοντας άφθονο πολεμικό υλικό στα χέρια των Τούρκων. Στις 5 Απριλίου η Ιταλία εκκένωσε την περιοχή της Εφέσου, την οποία και κατέλαβε ο ελληνικός στρατός. Η προέλαση του ελληνικού στρατού τερματίστηκε στην ατυχή Μάχη στο Σαγγάριο τον Αύγουστο του 1921. Ακολούθησε στασιμότητα για περίπου ένα χρόνο, η οποία έφθειρε το ηθικό του στρατεύματος και αντίθετα έδωσε χρόνο στον Κεμάλ να αναδιοργανωθεί.
Τον Μαΐο του 1922 η κυβέρνηση Γούναρη παραιτήθηκε υπό το βάρος των εξελίξεων και την εξουσία ανέλαβε κυβέρνηση υπό τον Νικόλαο Στράτο. Επίσης, ο αντιστράτηγος Αναστάσιος Παπούλας παραιτήθηκε λόγω της άρνησης της κυβέρνησης να του στείλει ενισχύσεις και επέστρεψε στην Ελλάδα στα τέλη Μαΐου του 1922. Στη θέση του ανήλθε ο Γεώργιος Χατζανέστης, ο οποίος διέπραξε μοιραίο λάθος, υπάγοντας απ'ευθείας στη στρατιά τα τρία σώματα στρατού. Την ίδια εποχή πραγματοποιήθηκαν εκτεταμένες αλλαγές στο στράτευμα με αποτέλεσμα πολλοί έμπειροι αξιωματικοί να επιστρέψουν στην Ελλάδα. Σε διπλωματικό επίπεδο, οι προσπάθειες που γινόντουσαν όλο αυτό το διάστημα (Συνέδρια του Λονδίνου), μεταξύ Δυνάμεων, Ελληνικής κυβέρνησης και Τούρκων εκπροσώπων για συμβιβαστική λύση, δεν κατέληγαν σε κάποια συμφωνία. Εν τω μεταξύ , η οικονομική κατάσταση της χώρας βρισκόταν σε τραγικό επίπεδο. Ο Πέτρος Πρωτοπαπαδάκης, υπουργός οικονομικών, εφήρμοσε ένα σύστημα παγκοσμίως πρωτότυπο: διχοτόμησε το χαρτονόμισμα επιβάλοντας αναγκαστικό εσωτερικό δάνειο. Αν και το σύστημα απέδωσε, εντούτοις ενέτεινε τη λαϊκή δυσαρέσκεια.
Παράλληλα, η αντιπαλότητα σε πολιτικό επίπεδο, μεταξύ της κυβέρνησης και της αντιπολίτευσης συνεχιζόταν αμείωτη, γεγονός που εκφραζόταν στους πηχυαίους τίτλους των εφημερίδων της εποχής. Χαρακτηριστικά ήταν τα πρωτοσέλιδα του "Έθνους" και του "Σκριπ" (φιλοβενιζελική η πρώτη, αντιβενιζελική η δεύτερη) με ημερομηνία 1 Ιουνίου 1922, όταν κατηγορίες αλληλοεκτοξεύονταν ανάλογα με την τοποθέτηση της εφημερίδας.
Η νέα κυβέρνηση ζήτησε την άδεια των συμμάχων για στρατιωτική επιχείρηση στη Κωνσταντινούπολη. Οι Δυνάμεις όμως αρνήθηκαν και επισήμαναν ότι δόθηκαν εντολές στα συμμαχικά στρατεύματα στη Κωνσταντινούπολη και την Μ. Ασία να εμποδίσουν κάθε ελληνική κίνηση για την κατάληψή της.
Η τουρκική αντεπίθεση Τουρκικά στρατεύματα πριν την αντεπίθεση Από τον Σεπτέμβριο του 1921 ο κύριος όγκος των δυνάμεων του Ελληνικού στρατού είχε συγκεντρωθεί στο Αφιόν Καραχισάρ. Οι ανώτεροι αξιωματικοί πίστευαν ότι ελέγχοντας το Αφιόν Καραχισάρ μπορούσαν να ανακόψουν την τροφοδοσία του τουρκικού στρατού. Η ανώτερη ηγεσία του ελληνικού στρατού είχε υποτιμήσει τα στρατιωτικά σώματα του Κεμάλ, με αποτέλεσμα να παραμελήσει την άμυνα των συνόρων και να αρχίσει να καταστρώνει σχέδια κατάληψης της Κωνσταντινούπολης.
Σε αντίθεση με τους Έλληνες αξιωματικούς, οι οποίοι βρίσκονταν σε πλάνη, ο Κεμάλ Ατατούρκ γνώριζε πολύ καλά τις δυνάμεις του στρατού αλλά και τις μαχητικές ικανότητες του αντιπάλου στρατοπέδου. Χαρακτηριστικό είναι ότι από τους 177.000 Έλληνες στρατιώτες, μόνο οι 70.000 ήταν μάχιμοι ενώ οι υπόλοιποι απασχολούνταν σε διοικητικές υπηρεσίες. Ο τουρκικός στρατός είχε φροντίσει να εφοδιαστεί με καινούρια ανεπτυγμένα πυροβόλα, τα οποία τελικά έκριναν την έκβαση της μάχης στο Αφιόν Καραχισάρ. Σε αντίθεση με τους Έλληνες αξιωματικούς, οι οποίοι είχαν κερδίσει αξιώματα χωρίς να έχουν πολεμήσει σε πεδία μαχών, οι Τούρκοι αξιωματικοί είχαν λάβει μέρος σε πολλές δύσκολες μάχες και είχαν κερδίσει επάξια τον βαθμό τους. Σημαντικό ρόλο διαδραμάτισε και το ιππικό του Κεμάλ του οποίου ο σκοπός ήταν να ανακόψει τον εφοδιασμό των Ελλήνων και ταυτόχρονα να ξεσηκώσει τους πληθυσμούς των υπό κατοχή περιοχών σε εξέγερση. Από την άλλη πλευρά ο Ελληνικός στρατός, ταλαιπωρημένος από τις μάχες, ήταν δυσκίνητος και ανοργάνωτος. Ο πολεμικός εξοπλισμός ήταν αρχαϊκός ενώ η τροφοδοσία των ενόπλων δυνάμεων δυσλειτουργούσε.
Έλληνες στρατιώτες στο Αφιόν Καραχισάρ. Το πρωί της 13ης Αυγούστου ο τουρκικός στρατός επιτέθηκε στις ελληνικές δυνάμεις στο Αφιόν Καραχισάρ. Η επίθεση των Τούρκων, την οποία διεύθυνε ο ίδιος ο Κεμάλ, ήταν αναμενόμενη παρόλ' αυτά αιφνιδίασε με την ποιότητα της την ηγεσία του Ελληνικού στρατού που περίμενε να αντιμετωπίσει άτακτα σώματα στρατού. Το πυροβολικό σε συνεργασία με το ιππικό συνέτριψαν σε ελάχιστο χρόνο την 1η & 4η μεραρχία στρατού. Οι ενισχύσεις δεν κατάφεραν να φτάσουν σύντομα, λόγω της ανασφάλειας που υπήρχε στο στράτευμα αφού η κατάλυση του νότιου μετώπου είχε ήδη διαδοθεί. Σημαντική αιτία αποδιοργάνωσης ήταν και η στρατολόγηση γεωργών και γενικά αμάχων χριστιανών οι οποίοι, εξαιτίας της απειρίας τους και του φόβου τους, αποσυντόνισαν πλήρως τα τακτικά σώματα στρατού. Παράλληλα η διακοπή κάθε μορφής επικοινωνίας, δηλαδή τηλεφώνου και τηλεγράφου, παγίδευσε τον ελληνικό στρατό σε μια εξ ολοκλήρου εχθρική περιοχή.
Δύο μέρες αργότερα ο ελληνικός στρατός είχε αυτοκαταστραφεί. Στον νότο είχαν σχηματιστεί δύο σώματα στρατού, του Αθανασίου Φράγκου και του Νικολάου Τρικούπη. Στις 17 Αυγούστου ο στρατός του Νικολάου Τρικούπη περικυκλώθηκε από τους Τούρκους και σταδιακά διασπάστηκε με αποτέλεσμα στις 20 Αυγούστου ο Τρικούπης και η φάλαγγα του, η οποία συμπεριλάμβανε δύο στρατηγούς διοικητές Σωμάτων, ένα μέραρχο, 190 αξιωματικούς και 4.500 οπλίτες, να παραδοθούν. Στο Βορρά, το Γ΄ Σώμα Στρατού δεν είχε ιδιαίτερες απώλειες, επειδή το κύριο βάρος της τουρκικής επίθεσης το είχαν δεχτεί οι μεραρχίες του νότου. Στις 24 Αυγούστου έφτασε με όλα τους τα πολεμοφόδια στην Προύσα και συνέχισε την πορεία του προς τα παράλια. Βέβαια υπήρξαν περιστατικά διάλυσης, όπως η αποκοπή και η αιχμαλώτιση της 11ης μεραρχίας από τους Τούρκους. Χαρακτηριστικό παράδειγμα πειθαρχίας επέδειξε η Ανεξάρτητη Μεραρχία υπό τον Δημήτριο Θεοτόκη, η οποία μέσα στον γενικό πανικό που υπήρχε διατήρησε την πειθαρχία της και κατευθύνθηκε με μηδαμινές απώλειες στα ελληνικά παράλια της Μικράς Ασίας. Ο κύριος λόγος της επιτυχίας της μεραρχίας ήταν η ειλικρίνεια που έδειξαν οι αξιωματικοί της απέναντι στους στρατιώτες για τις δυσκολίες της κατάστασης που αντιμετώπιζαν, γεγονός που επέδρασε σημαντικά στην ψυχολογία των στρατιωτών και τους συσπείρωσε. Εν τω μεταξύ η ελληνική ηγεσία βρισκόταν σε πλήρη άγνοια της κατάστασης αφού την ίδια στιγμή ο αρχιστράτηγος Γεώργιος Χατζανέστης βρισκόταν στην Αθήνα και κατέστρωνε σχέδιο κατάληψης της Κωνσταντινούπολης.
Η υποχώρηση του ελληνικού στρατού. Στις 24 Αυγούστου η στρατιωτική ηγεσία συγκεντρώθηκε στη Σμύρνη και εξέδωσε διαταγές. Όμως οι διαταγές δεν είχαν ουσιαστικό αποδέκτη αφού όχι μόνο οι επικοινωνίες είχαν διακοπεί αλλά και οι στρατιώτες δεν υπάκουαν. Η αμυντική τακτική ήταν αδύνατη αφού πολλά σώματα στρατού είχαν αποκοπεί και κατευθύνονταν στα παράλια της Μικράς Ασίας.
Στις 5 Σεπτεμβρίου τα τελευταία τμήματα του Γ'Σώματος Στρατού εγκατέλειψαν την Μικρά Ασία από το λιμάνι της Αρτάκης αφήνοντας τους ανυπεράσπιστους Μικρασιάτες στο έλεος των Τούρκων, οι οποίοι ιδίως στην περιοχή της Σμύρνης μέχρι τέλους διαβεβαιώνονταν από τις Ελληνικές Αρχές οτι δεν υπήρχε κίνδυνος και λόγος ανησυχίας.
Τέσσερις μέρες αργότερα η κυβέρνηση Πρωτοπαπαδάκη παραιτείται και ύστερα από προσπάθειες του Παλατιού σχηματίζεται κυβέρνηση υπό τον Ν. Τριανταφυλλάκο. Στις 8 Σεπτεμβρίου οι πρώτοι Τούρκοι στρατιώτες μπήκαν στη Σμύρνη και στις 13 ξεκίνησε η Καταστροφή.
Αναφορές σε κτηνωδίες Σφαγές από την πλευρά Τούρκων Πρωτοσέλιδο της εφημερίδας Ελεύθερο Βήμα της 2 Σεπτεμβρίου 1922. Η κοινή γνώμη αγνοούσε την ταχύτητα της κατάρρευσης του ελληνικού στρατού στο μέτωπο. Τα νέα για την εγκατάλειψη των Ελλήνων της Μικράς Ασίας στην τύχη τους και οι θηριωδίες που ακολούθησαν έφτασαν σαν κεραυνός εν αιθρία.
Συνολικά η μικρασιατική εκστρατεία είχε ως αποτέλεσμα 25.000 νεκρούς και τραυματίες στρατιώτες από ελληνικής πλευράς. Πάνω από 1.500.000 Έλληνες αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τις εστίες των προγόνων τους και να έρθουν σαν πρόσφυγες στην Ελλάδα, αφήνοντας πίσω τους πάνω από 600.000 νεκρούς.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που έδωσε ο Ελ. Βενιζέλος με το υπόμνημά του στη Συνδιάσκεψη της Ειρήνης του Παρισιού, στη Μικρά Ασία ζούσαν 1.694.000 Έλληνες. Στη Θράκη και την περιοχή της Κωνσταντινούπολης 731.000. Στην περιοχή της Τραπεζούντας 350.000 και στα Αδανα 70.000. Σύνολο 2.845.000 Έλληνες που αποτελούσαν το 20% του πληθυσμού της περιοχής που κυριαρχούσε οικονομικά, είχε δε καταφέρει να διατηρήσει την πολιτιστική του κληρονομιά παρ' ότι αποτελούσε μειονότητα σε εχθρικό περιβάλλον.
Πρόσφυγες συνωστίζονται στην προκυμαία της Σμύρνης για να γλιτώσουν από τη φωτιά (1922). Οι Τούρκοι ήθελαν να εξαφανίσουν κάθε ελληνικό στοιχείο από την Μικρά Ασία, προβαίνοντας σε ανείπωτα εγκλήματα, σύμφωνα και με τις μαρτυρίες των Δυτικών αυτοπτών μαρτύρων: Μαζικές πυρπολήσεις κτηρίων και ανθρώπων, βιασμοί, σφαγές, εκτελέσεις, βασανιστήρια κ.π.α. Αμερικανοί μάρτυρες διηγούνται ιστορίες για πυρπολήσεις αρρώστων μέσα σε νοσοκομεία και παιδιών μέσα σε σχολεία. Σύμφωνα δε με τον ανταποκριτή των Τάιμς του Λονδίνου, πολλοί Χριστιανοί κάηκαν μέσα στις εκκλησίες τους, όταν αφού κατέφευγαν σε αυτές, οι Τούρκοι τούς έβαζαν επί τούτου φωτιά.
Η γνωστή εκείνα τα χρόνια αμερικανίδα ιατρός M. C. Elliott, που επί πολλά χρόνια είχε υπηρετήσει σε νοσοκομεία της Εγγύς Ανατολής, κατέθεσε τις εμπειρίες της, σύμφωνα με τις οποίες περιέθαλψε εκατοντάδες βιασμένες από Τούρκους χριστιανές κοπέλες και άκουσε για αμέτρητες άλλες τέτοιες περιπτώσεις, αλλά δεν είδε ούτε μία Τουρκάλα σε αντίστοιχη κατάσταση.
Στα θύματα των Χριστιανών από τους Τούρκους συγκαταλέγεται και ο Μητροπολίτης Χρυσόστομος Σμύρνης , που πέθανε με ιδιαίτερα βασανιστικό θάνατο, καθώς και πολλοί άλλοι Επίσκοποι και ιερείς (342 μόνο στην Μητρόπολη Σμύρνης).
Αποκορύφωμα η πυρπόληση της αρμενικής και της ελληνικής συνοικίας της Σμύρνης. Το κάψιμο των σπιτιών ανάγκασε τους κρυμμένους σε αυτά Χριστιανούς να βγουν έξω στους δρόμους, με αποτέλεσμα και οι τελευταίοι που είχαν γλυτώσει από τις προηγούμενες σφαγές, να πέφτουν στα χέρια των Τούρκων και να υφίστανται τρομερούς βασανισμούς πριν τον θάνατό τους. Μεταξύ των θυμάτων, υπήρξαν και μεμονωμένες περιπτώσεις Δυτικών (Αμερικανών, Ολλανδών κ.α.), παρ’ ότι οι Τούρκοι κατά κανόνα αυτούς δεν τους πείραζαν .
Οι σφαγές κατά Ελλήνων και Αρμενίων από τους Τούρκους έκαναν τον Αμερικανό Πρόξενο στην Σμύρνη Τζωρτζ Χόρτον (George Horton) να γράψει: «Ένα από τα δυνατώτερα συναισθήματα που πήρα μαζί μου απ’ τη Σμύρνη ήταν το συναίσθημα της ντροπής, διότι άνηκα στο ανθρώπινο γένος»
Ο λευκός θάνατος της Τρίπολης Οι Νεότουρκοι, αφότου της προέλασης των ρωσικών στρατευμάτων στις παραλιακές εκτάσεις του Χαρσιώτη ποταμού, δρομολόγησαν τις επιχειρήσεις εκτοπισμού του ελληνικού πληθυσμού, φέροντας το πρόσχημα της πιθανούς χριστιανικής σύμπραξης. Στις 8 Νοεμβρίου του 1916, ανακοινώθηκε το φιρμάνι και στις 13 Νοεμβρίου, τοιχοκολλήθηκε, δίδοντας χρονικό περιθώριο εγκατάλειψης, έως τις 16 Νοεμβρίου. Οι Έλληνες αρνήθηκαν την λιποταξία. Στις 17 Νοεμβρίου, οι Τούρκοι, προερχόμενοι από την Έσπια και τα πέριξ της Κερασούντας, εκκίνησαν τις διαδικασίες μαζικής διάλυσης κατοικιών. Τα φαινόμενα του αγροτικού σφετερισμού δεν έλλειπαν, καθ' όσον οι αποθήκες των γεωργικών καρπών πωλούνταν έναντι μηδαμινούς χρηματικής επιστροφής. Οι καμπάνες χτυπούσαν πένθιμα ολημερίς, ώσπου στις 9 Δεκεμβρίου, ανακοινώθηκε πως το αρμενικό χωριό Μπιρκ θα αποτελούσε τον οριστικό τόπο διαμονής των διωχθέντων. Ωστόσο, οι συνθήκες διαβίωσης διατηρούνταν σε χαμηλά επίπεδα, παρατηρώντας το γλυφό και άνοστο νερό, δεδομένου ότι η ιατροφαρμακευτική περίθαλψη βάδιζε σε αμφίβολες κατευθύνσεις, έχοντας πολλούς αρρώστους υπό το χείλος του πυρετού, της ακαθαρσίας και της πείνας. Ο συνωστισμός δημιουργούσε επιδημίες και ψείρες, οι οποίες αργά ή γρήγορα κατακτούσαν περισσότερες ψυχές. Οι ασθενείς φυλάσσονταν από τις οικογένειες τους, καθυστερώντας την προώθηση προς τις νοσοκομειακές μονάδες, ούσες φορείς των μικροβίων και των αποσκελετωμένων σκιών. Εκτός αυτών, η ψυχική κατάσταση των Χριστιανών βύθιζε στον κλονισμό, καθ' ότι απαλείφονταν τα αισθήματα του σεβασμού και της αγαθοσύνης, επικυριαρχώντας, η αναλγησία και ο πνευματικός ατομικισμός.
Σφαγές από την πλευρά Ελλήνων Ο Βρετανός ιστορικός Άρνολντ Τόινμπι έγραψε ότι υπήρξαν οργανωμένες σφαγές κατά την διάρκεια της ελληνικής κατοχής της Σμύρνης. Ανέφερε ότι ο ίδιος και η γυναίκα του ήταν αυτόπτες μάρτυρες των «ελληνικών κτηνωδιών» - όπως τις περιγράφει - στις περιοχές Γιάλοβας (Yalova), Κίου (Gemlik) και Νικομήδειας (İzmit) και ότι όχι μόνο βρήκαν αδιαμφισβήτητες αποδείξεις στην μορφή «καμένων και λεηλατημένων σπιτιών, πτωμάτων που είχαν σφαχτεί πρόσφατα και τρομοκρατημένους επιζώντες», αλλά είδαν επίσης Έλληνες πολίτες να ληστεύουν και στρατιωτικούς να προβαίνουν σε εμπρησμούς. Σύμφωνα με τον Τόινμπι με την άφιξη των ελληνικών δυνάμεων εκδιώχθηκε ο άμαχος τουρκικός πληθυσμός, εξαναγκάζοντας χιλιάδες άστεγους πλέον να φύγουν από τις κατεχόμενες περιοχές.
Αντιδιαμετρικά κινείται ο Τζωρτζ Χόρτον στο βιβλίο του «Η Κατάρα της Ασίας», αφιερώνει ένα ολόκληρο κεφάλαιο «Η Θεωρία του 50-50», στο οποίο αντικρούει τη θεωρία περί σφαγών από Έλληνες, θεωρώντας ότι αποτελεί έξυπνη τούρκικη προπαγάνδα. Σαν αυτόπτης μάρτυρας στη Σμύρνη, γράφει ότι το σύνολο του ελληνικού στρατού τήρησε εξαιρετική στάση απέναντι στον τουρκικό λαό, ενώ κάνει ιδιαίτερη μνεία στην ελληνική διοίκηση της Σμύρνης για την αμερόληπτη εφαρμογή του νόμου, σε βαθμό που ο Κυβερνήτης Σεργιάδης, να χάσει τη δημοτικότητά του στο ελληνικό στοιχείο.
Κίνημα της 11ης Σεπτεμβρίου 1922, Η δίκη των έξι και Συνθήκη της Λωζάνης Η ηγεσία του κινήματος της 11ης Σεπτεμβρίου. Μετά την Μικρασιατική Καταστροφή οι στρατιωτικοί επαναστάτησαν με το Κίνημα της 11ης Σεπτεμβρίου 1922. Απαίτησαν την παραίτηση του Κωνσταντίνου, θεωρώντας τον από τους κύριους υπαίτιους των τραγικών εξελίξεων, και τη σύσταση νέας κυβέρνησης που να έχει την εμπιστοσύνη της Αντάντ. Με τον Βασιλιά να αποχωρεί στο εξωτερικό και την κυβέρνηση να παραιτείται, συστάθηκε στην Αθήνα έκτακτο στρατοδικείο ("δίκη των έξ", επειδή έξι τελικά καταδικάστηκαν και εκτελέστηκαν), με πρόεδρο τον στρατηγό Αλέξανδρο Οθωναίο, όπου παραπέμφθηκαν οχτώ υψηλόβαθμα στελέχη της κυβέρνησης Γούναρη, με την κατηγορία της εσχάτης προδοσίας. Παράλληλα ο Ελευθέριος Βενιζέλος τοποθετήθηκε επικεφαλής των διαπραγματεύσεων με τις Ευρωπαϊκές Δυνάμεις και τους Τούρκους εκπροσώπους. Η ηττημένη Ελλάδα θα υπογράψει τελικά στις 24 Ιουλίου 1923 την Συνθήκη της Λωζάνης, η οποία αντικατέστησε τη Συνθήκη των Σεβρών.
Η δίκη των υπαιτίων πραγματοποιήθηκε με συνοπτικές διαδικασίες και, χωρίς να αποδειχθεί η ενοχή των κατηγορουμένων, κατέληξε -κυρίως για την εκτόνωση της λαϊκής αγανάκτησης- με την καταδίκη σε θάνατο των: Δημητρίου Γούναρη, Νικόλαου Θεοτόκη, Γεώργιου Χατζανέστη, Πέτρου Πρωτοπαπαδάκη, Γεώργιου Μπαλτατζή και Νικόλαου Στράτου, στις 28 Νοεμβρίου 1922, απόφαση που θεωρήθηκε από πολλούς ως προαποφασισμένη. Οι κυριότερες κατηγορίες των μαρτύρων συνέγκλιναν στο ότι "οι κατηγορούμενοι τοποθέτησαν τα συμφέροντα του Θρόνου πάνω από τα Εθνικά συμφέροντα". Η εκτέλεση έγινε την ίδια μέρα στου Γουδή και προκάλεσε αντιδράσεις στο εσωτερικό της χώρας αλλά και στο εξωτερικό. 88 χρόνια αργότερα, το 2010, ο Άρειος Πάγος αναίρεσε την απόφαση του στρατοδικείου και αθώωσε τους καταδικασθέντες, μετά θάνατον.
Αποτίμηση Ελληνοτουρκική ανταλλαγή πληθυσμών του 1923 Προσφυγόπουλα στην Αθήνα (1923). Η Μικρασιατική Καταστροφή θεωρείται από τις μεγαλύτερες, αν όχι η μεγαλύτερη, συμφορά του ελληνισμού διαχρονικά. Με την Συνθήκη της Λωζάνης και την υποχρεωτική ανταλλαγή πληθυσμών, ο ελληνισμός της Ανατολής εξαφανίστηκε ύστερα από δύο χιλιάδες χρόνια και περίπου 1,5 εκατομμύριο πρόσφυγες ήρθαν υπό άθλιες συνθήκες στην Ελλάδα. Το σχεδόν χρεοκοπημένο ελληνικό κράτος έπρεπε τάχιστα να στεγάσει και να περιθάλψει αυτόν τον τεράστιο πληθυσμό. Παράλληλα, με την αποχώρηση μουσουλμάνων στο θρήσκευμα από την ελληνική επικράτεια, η Ελλάδα κατέστη περισσότερο εθνικά και θρησκευτικά ομοιογενής, αλλά η Μεγάλη Ιδέα -κύριος συνεκτικός δεσμός της κοινωνίας και ο κύριος στόχος της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής για σχεδόν 100 χρόνια- έλαβε τέλος.
Η Καταστροφή του 1922 θα επιφέρει βαθιές τομές εντός της ελληνικής κοινωνίας σε όλα τα επίπεδα: οικονομικό (δημιουργία πολυπληθούς εργατικής τάξης στα μεγάλα αστικά κέντρα), πολιτικό (ριζοσπαστικοποίηση των πολιτικών δυνάμεων), καθώς και πολιτισμικό (νέα μουσικά ακούσματα, κουζίνα, νέες πνευματικές αναζητήσεις και λογοτεχνικά ρεύματα, όπως η γενιά του ’30 κτλ).
Κάτι λιγότερο από μία ώρα μακριά από την πρωτεύουσα της Σενεγάλης υπάρχει μια ασυνήθιστη λίμνη που δεν γίνεται να περάσει απαρατήρητη. Τα νερά τη έχουν ροζ χρώμα. Η Λίμνη Ρέτμπα έχει έκταση τρία τετραγωνικά χιλιόμετρα και στις ακτές της δεν υπάρχουν κάτοικοι. Χωρίζεται μόνο από μερικούς στενούς αμμόλοφους από τον Ατλαντικό Ωκεανό και, όπως ήταν αναμενόμενο η περιεκτικότητα της σε αλάτι, είναι πολύ υψηλή. Το ροζ χρώμα οφείλεται σε ένα είδος βακτηρίων (Dunaliella salinaτα), τα οποία έλκονται από την υψηλή περιεκτικότητα αλατιού της λίμνης. Τα βακτήρια παράγουν μια κόκκινη χρωστική ουσία για να απορροφούν το φως του ήλιου, δίνοντας έτσι αυτό το μοναδικό χρώμα στη λίμνη. Το ροζ χρώμα είναι πιο έντονο κατά τη διάρκεια της ξηρής περιόδου (η οποία διαρκεί από το Νοέμβριο έως τον Ιουνίου) και λιγότερο κατά τη διάρκεια της εποχής των βροχών (Ιούλιος-Οκτώβριος).
Υπάρχουν πολλές λίμνες, μεγάλες, εντυπωσιακές που μοιάζουν σαν καθρέφτες. Αυτή όμως η λίμνη των τριών τετραγωνικών χιλιομέτρων έχει κάτι ξεχωριστό. Είναι ροζ και αποτελεί πόλο έλξης δεκάδων φωτογράφων κάθε χρόνο ενώ είναι υποψήφια για τον κατάλογο της Παγκόσμιας Κληρονομιάς της Unesco.
Η ροζ λίμνη ή αλλιώς λίμνη Ρέντμπα βρίσκεται στη Σενεγάλη στη βορειοδυτική Αφρική και το χρώμα της οφείλεται σε ένα μοναδικό φαινόμενο. Τετράγωνα ακραιόφιλα βακτήρια (τα Dunaliella salina) αναπτύσσονται στη λίμνη και παράγουν μια κόκκινη χρωστική ουσία προκειμένου να αντέξουν την υψηλή συγκέντρωση αλατιού η οποία είναι 40% μέσα στη λίμνη. Η πυκνότητά τους μάλιστα είναι τόσο μεγάλη ώστε από ψηλά τα νερά να φαίνονται ροζ και από χαμηλά κατακόκκινα.
Σύμφωνα με τους επιστήμονες «Τα βακτήρια που περιέχει η λίμνη παράγουν μια κόκκινη χρωστική ουσία που απορροφά και χρησιμοποιεί την ενέργεια του ηλιακού φωτός για να δημιουργήσει περισσότερη ενέργεια, κάνοντας το χρώμα του νερού ροζ.» Όσον αφορά αυτούς που θέλουν να κολυμπήσουν οι ειδικοί μικροβιολόγοι αναφέρουν ότι δεν είναι επικίνδυνα τα νερά αλλά καλό είναι να προσέξουν. Υπάρχει πολύ μεγάλη άνωση και καλό θα είναι για να αποφευχθούν τα εγκαύματα από το αλάτι όποιος αποφασίσει να κολυμπήσει να έχει αλείψει το σώμα του με αγνό βούτυρο σύμφωνα με τους ντόπιους.
Τη λίμνη χωρίζει από τον Ατλαντικό ωκεανό μόνο ένας μικρό διάδρομος από αμμόλοφους, πράγμα που την κάνει ακόμη πιο εντυπωσιακή ειδικά αν γίνεται λήψη από ψηλά. Το χρώμα της είναι ιδιαίτερα ορατό κατά την διάρκεια της ξηρής περιόδου (από το Νοέμβριο ως τον Ιούνιο) και είναι λιγότερο ορατό όταν υπάρχουν βροχές. Επίσης το χρώμα αλλάζει ανάλογα με την ώρα της ημέρας και εξελίσσεται σε μωβ και σκούρο κόκκινο. Ντόπιοι πηγαίνουν καθημερινά για την συγκομιδή ορυκτών ενώ οι τουρίστες συρρέουν για να κολυμπήσουν και να φωτογραφίσουν το μοναδικό αυτό φαινόμενο. Το αλάτι εξάγεται στην περιοχή από τους 3.000 συλλέκτες που το μαζεύουν. Τα ψάρια της Ροζ λίμνης έχουν προσαρμοστεί στην υψηλή περιεκτικότητα σε αλάτι αλλά είναι περίπου τέσσερις φορές μικρότερα από ό, τι εκείνα που ζουν σε ένα φυσιολογικό περιβάλλον. Ακόμη και για όσους φοβούνται το κολύμπι στη συγκεκριμένη λίμνη, η εμπειρία για όποιον έχει την τύχη να την επισκεφτεί είναι μοναδική.
Ένα κανόνι με στροβιλιστές αέρα είναι μια συσκευή που απελευθερώνει στρόβιλους αέρα σε σχήμα ντόνατς - παρόμοιο με τους δακτυλίους καπνού αλλά μεγαλύτερο, ισχυρότερο και αόρατο. Οι δίνες είναι ικανές να γκρεμίζουν τα μαλλιά, να διαταράσσουν χαρτιά ή να εκραγούν κεριά αφού ταξιδεύουν μερικά μέτρα. Ο σχεδιασμός αποτελείται από ένα κοντό και ευρύ βαρέλι με ένα ελαφρύ κωνικό, κλειστό από ένα εύκαμπτο διάφραγμα στο μεγαλύτερο άκρο. Το διάφραγμα συνδέεται εσωτερικά με τον κύλινδρο με ελαστικές λωρίδες. Το κανόνι είναι "οπλισμένο" τραβώντας το διάφραγμα έξω, διασχίζει τις ελαστικές ζώνες και πυροβολώντας απελευθερώνει το διάφραγμα. Το διάφραγμα σπρώχνει γρήγορα μια ποσότητα αέρα από το ανοιχτό άκρο, δημιουργώντας ένα δακτύλιο περιδίνησης.
Ένα κανόνι με στρόβιλο αέρα μπορεί να γίνει εύκολα στο σπίτι, από ένα χαρτοκιβώτιο. Μια εμπορική έκδοση παιχνιδιού, με βαρέλι πλάτους 12 εκατοστών (30 cm) και χρήσιμη περιοχή 20 ποδιών (6,1 μ.) Πωλείται με το όνομα Air bazooka ή Airzooka . Τα κανόνια αέρα χρησιμοποιούνται σε ορισμένα πάρκα διασκέδασης, όπως τα Universal Studios, για να διασκεδάζουν ή να εκπλήσσουν τους επισκέπτες. Το παιχνίδι Wham-O Air Blaster που εισήχθη το 1965 θα μπορούσε να σβήσει ένα κερί στα 25 πόδια (7.6 μ.). Το εμπορικό Airzooka αναπτύχθηκε από τον Brian S. Jordan ο οποίος ισχυρίζεται ότι τον έχει συλλάβει όταν είναι ακόμα αγόρι. Ένα χαρακτηριστικό του Airzooka είναι μια χαλαρή μη ελαστική μεμβράνη πολυαιθυλενίου, που τεντώνεται από ένα καλώδιο bungee , και όχι από ελαστικές μεμβράνες. Αυτό επιτρέπει να μετατοπιστεί πολύ μεγαλύτερος όγκος αέρα.
Ένα μεγάλο κανόνι αεριωθούμενων στροβίλων, με βαρέλι πλάτους 9 πόδια (2,7 μ.) Και όγκο εκτόπισης 2,873 αμερικανικών γαλλίων (10,88 m 3 ) χτίστηκε τον Μάρτιο του 2008 στο Πανεπιστήμιο της Μινεσότα και ήταν σε θέση να φυσήξει κεριά στα 180 πόδια (55 m). Το 2012 κατασκευάστηκε ένα μεγάλο κανόνι αεριωθούμενων στροβίλων για την τσεχική τηλεοπτική εκπομπή Zázraky přírody (Αγγλικά: Θαύματα της Φύσης ). Ήταν σε θέση να κατεβάσει έναν τοίχο από χαρτόκουτα από 100 μέτρα (330 πόδια) και αυτό ήταν ένα παγκόσμιο ρεκόρ.
Ο Κολοσσός των Απέννινων (Apennine Colossus) Αυτός ο επικός Κολοσσός, μισός άνθρωπος, μισό βουνό, χτίστηκε στα τέλη του 1500 από τον διάσημο Ιταλό γλύπτη Giambologna ως σύμβολο της τραχιάς οροσειράς των Απεννίνων της Ιταλίας. Αυτό το άγαλμα του θεού-βουνού που ονομάζεται Απέννινος, στέκεται με 11 μέτρα ύψος πάνω από το έδαφος της Villa di Pratolino στην Τοσκάνη.
Η Villa di Pratolino ήταν μια Αναγεννησιακή βίλα στην Vaglia της Τοσκάνης στην Ιταλία. Κατεδαφίστηκε το 1820 και τα απομεινάρια της είναι πλέον τμήμα της Villa Demidoff, 12 χλμ βόρεια της Φλωρεντίας. Η βίλα χτίστηκε από τον Φραγκίσκο Α’ των Μεδίκων, Μεγάλο Δούκα της Τοσκάνης. Σχεδιαστής της βίλας και των κήπων της ήταν ο αρχιτέκτονας-σχεδιαστής-μηχανικός της αυλής του Bernardo Buontalenti, που την ολοκλήρωσε σε 12 χρόνια (1569-1581). Το 1579 η κατασκευή ήταν σε τόσο προχωρημένο στάδιο που η βίλα χρησιμοποιήθηκε για τον γάμο του Φραγκίσκου με τη δεύτερη σύζυγο του Μπιάνκα Καπέλλο.
Μετά τον θάνατο του Φραγκίσκου το μέρος αφέθηκε στην τύχη του χωρίς συντήρηση. Το μέρος άλλαξε πολλούς ιδιοκτήτες και τελικά κατέληξε στην ιδιοκτησία της πόλης της Φλωρεντίας η οποία αναστήλωσε το μέρος και το άνοιξε για το κοινό (Μάιος μέχρι και Σεπτέμβριο). Το πιο χαρακτηριστικό σημείο του κήπου είναι ένα άγαλμα, το Apennine Colossus (ο Κολοσσός των Απέννινων) (1579-1580), δημιουργία του γλύπτη Giambologna.
Angel Falls Καταρράκτης Έιντζελ Ο ψηλότερος καταρράκτης στον κόσμο.
Πρόκειται για τον ψηλότερο καταρράκτη του κόσμου που λέγεται Angel Falls ή και Salto Angel. Ο εντυπωσιακός καταρράκτης με ύψος 979 μέτρα και με ελεύθερη πτώση 807 μέτρων, βρίσκεται στην άκρη του υψιπέδου Αουγιάν-Τεπούι, στο Εθνικό Πάρκο Κανάιμα της Βενεζουέλας το οποίο και αποτελεί μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO. Ο καταρράκτης Έιντζελ (ισπανικά: Salto Ángel, Σάλτο Άνχελ, γλώσσα Πεμόν: Κερεπακουπάι Βενά ή Παρακουπά Βενά) βρίσκεται στη Βενεζουέλα και είναι ο ψηλότερος καταρράκτης στο κόσμο με ύψος 979 μέτρα και με ελεύθερη πτώση 807 μέτρων. Ο καταρράκτης βρίσκεται στην άκρη του υψιπέδου Αουγιάν-Τεπούι, στο Εθνικό Πάρκο Κανάιμα, το οποίο αποτελεί μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO. Ο καταρράκτης πήρε το όνομά του από τον Τζίμι Έιντζελ, τον Αμερικανό αεροπόρο ο οποίος ήταν ο πρώτος που πέταξε πάνω από τους καταρράκτες. Μερικοί ιστορικοί αναφέρουν ότι ο πρώτος Ευρωπαίος που επισκεύτηκε τον καταρράκτη ήταν ο Φερνάνδο ντε Μπέρριο, ένας Ισπανός εξερευνητής και κυβερνήτης του 16ου και 17ου αιώνα. Σύμφωνα με τις καταγραφές του Βενεζουελάνου εξερευνητή Ερνέστο Σάντσες λα Κρους, εντόπισε τους καταρράκτες το 1912, αλλά δεν δημοσιοποίησε την ανακάλυψή του. Είναι πιθανό ο Κρους να είδε τους καταρράκτες Μοντόγια στην Σιέρρα Πακαράιμα, που έχουν ύψος πάνω από 500 μέτρα. Οι καταρράκτες έγιναν γνωστοί και στον υπόλοιπο κόσμο όταν ο αμερικανός αεροπόρος Τζίμι Έιντζελ πέταξε από πάνω τους στις 16 Νοεμβρίου 1933, καθώς έψαχνε για φλέβες μεταλλευμάτων.
Επιστρέφοντας στις 9 Οκτωβρίου 1937, ο Έιντζελ προσπάθησε να προσγειώσει το Flamingo μονοπλάνο του με όνομα El Río Caroní στην κορυφή του Αουγιάν-τεπούι, αλλά το αεροπλάνο καταστράφηκε όταν οι τροχοί βυθίστηκαν στο ελώδες έδαφος. Ο Έιντζελ και οι τρεις σύντροφοί του, συμπεριλαμβανομένης της συζύγου του Μαρί, αναγκάστηκαν να κατεβούν από το τεπούι με τα πόδια. Τους πήρε 11 ημέρες για να επιστρέψουν πίσω στον πολιτισμό από την πίσω πλευρά, που έχει ήπια κλίση, αλλά τα νέα της περιπέτειάς τους εξαπλώθηκαν και οι καταρράκτες ονομάστηκαν Έιντζελ προς τιμήν του. Το όνομα του καταρράκτη - «Salto Ángel» - δημοσιεύθηκε για πρώτη φορά σε ένα χάρτη της κυβέρνησης της Βενεζουέλας το Δεκέμβριο του 1939. Το αεροπλάνο του Έιντζελ παρέμεινε στην κορυφή του τεπούι για 33 χρόνια, μέχρι να απομακρυνθεί με ελικόπτερο. Αποκαταστάθηκε στο Μουσείο Αεροπορίας στο Μαρακάι και τώρα βρίσκεται στην είσοδο του αεροδρομίου της Σιουδάδ Μπολίβαρ.
Το πρώτο καταγεγραμμένο άτομο ευρωπαϊκής καταγωγής που έφτασε στη βάση του καταρράκτη ήταν ο Λετονός εξερευνητής Αλεξάντρς Λάιμε, επίσης γνωστός ως Αλεχάνδρο Λάιμε στη φυλή ιθαγενών Πεμόν. Έφτασε στους καταρράκτες μόνος το 1946. Ήταν ο πρώτος που θα φτάσει στην κορυφή τους στα τέλη του 1950, αναρριχόμενος από την πίσω πλευρά. Ο ίδιος επίσης, έφτασε το αεροπλάνο του Έιντζελ 18 χρόνια μετά την προσγείωση. Στις 18 Νοεμβρίου 1955 ανακοίνωσε στη Βενεζουελανή εφημερίδα El Nacional ότι το ρυάκι που τροφοδοτεί τους καταρράκτες, που δεν είχε κανένα γνωστό τοπικό όνομα, θα ονομαζόταν Γκάουγια, από τον ομώνυμο ποταμό της Λετονίας. Το 1955, το όνομα αυτό είχε καταχωρηθεί στο Εθνικό Χαρτογραφικό ίδρυμα της Βενεζουέλας (Dirección de Cartografía Nacional). Δεν υπάρχουν πειστικές αποδείξεις ότι οι αυτόχθονες πληθυσμοί Πεμόν είχαν δώσει ονόματα στα τοπικά ρεύματα, καθώς οι ιθαγενείς θεωρούσαν το Αουγιάν τεπούι επικίνδυνο μέρος και δεν το επισκέπτονταν.
Ο Λάιμε ήταν επίσης ο πρώτος που δημιούργησε ένα μονοπάτι που οδηγεί από τον ποταμό Τσουρούν στη βάση των καταρρακτών. Στο δρόμο, υπάρχει ένα σημείο το οποίο συνήθως χρησιμοποιείται για φωτογράφηση των καταρρακτών. Ονομάζεται Μιραδόρ Λάιμε προς τιμήν του. Αυτή η διαδρομή χρησιμοποιείται σήμερα κυρίως από τους τουρίστες. Το επίσημο ύψος του καταρράκτη προσδιορίστηκε με μια έρευνα που διεξήχθη από μια αποστολή που οργανώθηκε και χρηματοδοτήθηκε από την Αμερικανίδα δημοσιογράφο Ρουθ Ρόμπερτσον στις 13 Μαΐου 1949. Η πρώτη γνωστή προσπάθεια αναρρίχησης έγινε το 1968 κατά τη διάρκεια της υγρής περιόδου. Απέτυχε λόγω της ολισθηρότητας του βράχου. Το 1969 μια δεύτερη απόπειρα έγινε κατά τη διάρκεια της περιόδου ανομβρίας. Η απόπειρα ματαιώθηκε από έλλειψη νερού και μια προεξοχή 400 μέτρα από την κορυφή. Η πρώτη ανάβαση στην κορυφή του βράχου ολοκληρώθηκε στις 13 Ιανουαρίου 1971. Οι ορειβάτες χρειάστηκαν εννέα και μισή ημέρες να ανέβουν και μία και μισή ημέρες να κατέβαινουν κάνοντας ραπέλ (καταρρίχηση με σχοινί).
Sonoran Desert Έρημος Σονόραν Ο έρημος παράδεισος!
Η έρημος Sonoran είναι μια έρημος της Βόρειας Αμερικής που καλύπτει μεγάλα τμήματα των νοτιοδυτικών Ηνωμένων Πολιτειών στην Αριζόνα και την Καλιφόρνια και του Βορειοδυτικού Μεξικού στην Sonora , Baja California και Baja California Sur . Είναι η πιο καυτή έρημος στο Μεξικό. Έχει έκταση 260.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων (100.000 τ.μ.). Το δυτικό τμήμα των συνόρων μεταξύ Ηνωμένων Πολιτειών και Μεξικού περνάει από την έρημο Sonoran.
Η έρημος Sonoran τυλίγεται γύρω από το βόρειο άκρο του κόλπου της Καλιφόρνιας , από την Μπάχα Καλιφόρνια Σουρ ( El Vizcaino στην κεντρική και του Ειρηνικού δυτική ακτή, κεντρική ακτή του κόλπου υποπεριοχή για τα ανατολικά προς τη νότια άκρη), βόρεια με ένα μεγάλο μέρος της Μπάχα Καλιφόρνια.
Στα ανατολικά και νοτιοανατολικά, η μετάβαση των ερήμων στα δάση των κωνοφόρων βουνών της Αριζόνα και τα δάση από πεύκα και βελανιδιά Sierra Madre και Sierra Madre Occidental σε υψηλότερα υψόμετρα. Στα νότια, το υποτροπικό ξηρό δάσος Sonoran-Sinaloan είναι η ζώνη μετάβασης από την έρημο Sonoran στα τροπικά ξηρά δάση του μεξικανικού κράτους Sinaloa.
Οι υποπεριφέρειες της ερήμου περιλαμβάνουν την έρημο του Κολοράντο της νοτιοανατολικής Καλιφόρνιας. και την έρημο Yuma ανατολικά του τμήματος βορρά-νότου του ποταμού Κολοράντο στη νοτιοδυτική Αριζόνα. Στην έκδοση του 1957, (η Βλάστηση της ερήμου Sonoran), έχει διαιρεθεί η έρημος σε επτά περιοχές, σύμφωνα με τη χαρακτηριστική βλάστηση: Κάτω Κολοράντο κοιλάδα, Αριζόνα Upland, πεδιάδες Sonora, Foothills Sonora, Κεντρική ακτή του Κόλπου, περιοχή Vizcaíno, και Magdalena Περιφέρεια. Πολλοί οικολόγοι θεωρούν τώρα τις περιφέρειες Shreve Vizcaíno και Magdalena, οι οποίες βρίσκονται στη δυτική πλευρά της χερσονήσου Baja της Καλιφόρνιας , ως ξεχωριστή οικολογία.
Μέσα στη νότια έρημο Sonoran στο Μεξικό βρίσκεται το Gran Desierto de Altar , το Reserva de la Biosfera el Pinacate και το Gran Desierto de Altar («Εθνικό Πάρκο Pinacate» στο Μεξικό), που επεκτείνει 2.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα ορεινές περιοχές. Το Εθνικό Πάρκο Pinacate περιλαμβάνει τη μοναδική ενεργή περιοχή Erg dune στη Βόρεια Αμερική. Η πλησιέστερη πόλη στην Reserva de la Biosfera el Pinacate y Gran desierto de Altar είναι το Puerto Peñasco (γνωστό και ως Rocky Point) στην πολιτεία Sonora του Μεξικού.
Η έρημος Sonoran περιλαμβάνει 60 είδη θηλαστικών, 350 είδη πτηνών, 20 είδη αμφιβίων, πάνω από 100 είδη ερπετών, 30 ιθαγενή είδη ψαριών, πάνω από 1000 ιθαγενή είδη μελισσών και περισσότερα από 2.000 είδη ιθαγενών φυτών. Η περιοχή της ερήμου Sonoran νοτιοανατολικά του Tucson και κοντά στα μεξικανικά σύνορα είναι ζωτικός χώρος για τον μόνο πληθυσμό των jaguars που ζουν στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Το Δέλτα του ποταμού Κολοράντο ήταν κάποτε ένα οικολογικό hotspot μέσα στην έρημο Sonoran, που τροφοδοτήθηκε από τη ροή του γλυκού νερού μέσω του ποταμού Κολοράντο σε αυτή την ξηρή περιοχή, αλλά το δέλτα έχει μειωθεί σημαντικά σε έκταση λόγω του φράγματος και της χρήσης του ποταμού Ανάντι.
Γουινέα, Δυτική Αφρική Χαραγμένο από τον άνθρωπο ή από τη φύση; Κάποιοι αρχαιολόγοι πιστεύουν ότι πρόκειται για γλυπτό ηλικίας 20.000 ετών.
Η κυρία του Μάλι (Γουινέα), είναι ένα αριστούργημα της φύσης, σε υψόμετρο 1500 μ. στο όρος Λουρ. Πρόκειται για την εικόνα μιας εντυπωσιακής μορφής όμορφης γυναίκας που έχει χαραχθεί στον βράχο από την διάβρωση του ανέμου κατά τη διάρκεια των αιώνων και είναι ορατή σε μεγάλη απόσταση σε πλήρη μορφή. Η "Παναγία του Μάλι" βρίσκεται σε ψηλό βράχο πάνω από μια άβυσσο. Το κεφάλι είναι περίπου 25 μέτρα ύψος, ενώ ολόκληρο το γλυπτό είναι περίπου 150 μέτρα ύψος. Ο Ιταλός γεωλόγος Angelo Pitoni, σύμβουλος για τον εγκλιματισμό των τροπικών φυτών και των λαχανικών σε μεσογειακά κλίματα για τον Οργανισμό Τροφίμων και Γεωργίας (FAO) του ΟΗΕ, υπέκυψε σε «χαμένο βασιλικό πυρετό» μετά την άσκηση των καθηκόντων του στην Αφρικανική Δημοκρατία της Γουινέας. Το ενδιαφέρον του αναφλέχθηκε το 1991 με την εντελώς τυχαία ανακάλυψη μερικών αινιγματικών αγαλμάτων στη βασανισμένη από τον πόλεμο Σιέρα Λεόνε, ακολουθούμενη από ένα εντελώς απροσδόκητο εύρημα: ένα γιγάντιο άγαλμα στα βουνά της Γουινέας, γνωστό στους ντόπιους ως «κυρία του Μαλί». Σε μια συνέντευξη με την δημοσιογράφο Carmen Machado, ο Pitoni εξήγησε ότι το άγαλμα βρίσκεται στα βόρεια της πόλης Conakry και αρκετά κοντά στα σύνορα της χώρας με το Μάλι. Ο γεωλόγος εκτιμά ότι η «κυρία του Μάλι» είναι ηλικίας είκοσι χιλιάδων ετών, μετρώντας αυτό μέσω της μετατόπισης ενός βράχου. Ο Πιτόνι μιλά επίσης για σπηλιές στην περιοχή που περιέχουν πολύ παλιές μούμιες που φυλάσσονται με φροντίδα από τους ντόπιους, με την πιθανή τους "Ατλαντική" προέλευση. Ο γεωλόγος ενισχύει την πίστη του με ένα εξαιρετικό αντικείμενο: ένα παράξενο κρύσταλλο που βρίσκεται στα πεδία διαμαντιών της Σιέρα Λεόνε και το οποίο μοιάζει με ένα καθαρό τιρκουάζ παρόμοιο με κάποιο που βρίσκεται στα θωρακικά των αιγυπτιακών ιερέων. Οι αναλύσεις που πραγματοποιήθηκαν σε αυτή την "Πέτρα του Ουρανού", όπως την αποκαλεί, αποκάλυψαν ότι είναι διαφορετική από κάθε άλλο πολύτιμο λίθο γνωστό στον άνθρωπο: εβδομήντα επτά τοις εκατό οξυγόνο, είκοσι τοις εκατό άνθρακα και ασβεστόλιθο, με οξείδιο του πυριτίου και ιχνοστοιχεία ενώ ένα βαθύ, γαλάζιο χρώμα της πέτρας είναι απόλυτα διαφανές.
Επιπλέον, η "κυρία του Μαλί" φαίνεται να συνδέεται λογικά με το "Skystone", ώστε να τραβήξει τα όρια ενός αρχαίου προηγμένου πολιτισμού που επεκτάθηκε από τη Σιέρρα Λεόνε στη Γουινέα (αλλά ίσως και στο Μάλι), που χρονολογείται σε μια περίοδο που κυμαίνεται από 12.500 σε 35.000 χρόνια πριν. Αυτό είναι πραγματικά πολύ πιθανό, δεδομένου ότι υπάρχουν αρχαιολογικά ευρήματα απτής ύπαρξης προηγμένων πολιτισμών στον κόσμο εκείνη την εποχή, όπως αποδεικνύεται από τις πολλές υποβρύχιες δομές στα ανοικτά των ακτών της Κούβας και την τεράστια υπόγεια δομή στο Yonaguni (Ιαπωνία). Πιστεύεται πως οι προηγμένοι πολιτισμοί αναπτύχθηκαν στην τελευταία εποχή των παγετώνων, που κυμαίνονταν από μόλις 12.500 έως 35.000 χρόνια πριν.
Taipan snake Φίδι Ταϊπάν Ταϊπάν Ένα από τα δέκα ισχυρότερα φίδια του πλανήτη.
Το Inland Taipan, επίσης γνωστό ως Small Scaled Snake και Fierce Snake, απαντάται στην Αυστραλία και είναι το πιο δηλητηριώδες φίδι πάνω στη Γη. Ανήκει στην οικογένεια των Elapidae. Αν και εξαιρετικά δηλητηριώδες, είναι πολύ ντροπαλό και μοναχικό και προτιμά να ξεφεύγει από καβγάδες. Δαγκώνει μόνο εάν απειλείται.
To ταϊπάν(taipan) αποτελεί γένος φιδιών που συναντώνται στην Αυστραλία και χαρακτηρίζονται από μεγάλο μέγεθος, ταχύτητα και πολύ τοξικό δηλητήριο. Υπάρχουν τρία γνωστά είδη: το παράκτιο ταϊπάν (Oxyuranus scutellatus), το λιγότερο κοινό ταϊπάν που ζει στα εσωτερικά (inland taipan, Oxyuranus microlepidotus) και ένα ακόμη που ανακαλύφτηκε πρόσφατα, το Central Ranges ταϊπάν(Oxyuranus temporalis). Το παράκτιο ταϊπάν έχει δύο υποείδη: το κοινό παράκτιο και το ταϊπάν της Παπούα(Papuan taipan) που συναντάται στην βόρεια ακτή της Παπούα, Νέα Γουϊνέα. Τρέφονται συνήθως δύο με τρεις φορές την εβδομάδα. Η δίαιτά τους συνίσταται κυρίως από μικρά θηλαστικά και ειδικότερα αρουραίους και βανδικότους (μικρά μαρσιποφόρα). Το είδος inland taipan έχει το πιο τοξικό δηλητήριο φιδιού στον κόσμο αν και δεν είναι το πιο θανάσιμο. Το δηλητήριο σχηματίζει θρόμβους στο αίμα του θύματος, εμποδίζοντας τη ροή στις αρτηρίες και τις φλέβες και χρησιμοποιεί παράγοντες πήξης. Τα ταϊπάν μπορούν να μεγαλώσουν σε μήκος από 2 εώς 3,6 μέτρα. Σε πολλές πτυχές μορφολογίας, οικολογίας και συμπεριφοράς, το παράκτιο ταϊπάν σχετίζεται πολύ με την αφρικάνικη μαύρη μάμπα( black mamba, Dendroaspis polylepis).
Οι Νεφιλείμ, Νεφιλίμ ή Νεφελίμ (καταρρίπτοντες· αυτοί που κάνουν άλλους να πέσουν), πρόκειται για μεταγραφή της εβραϊκής λέξης, η οποία βρίσκεται στον πληθυντικό αριθμό και στις τρεις περιπτώσεις όπου εμφανίζεται στην Αγία Γραφή. (Γε 6:4· Αρ 13:33 (δύο φορές)) Προφανώς η λέξη προέρχεται από την έμμεση ενεργητική διάθεση του εβραϊκού ρήματος ναφάλ (πέφτω) η οποία υπάρχει, για παράδειγμα, στα εδάφια 2 Βασιλέων 3:19· 19:7. Η Βιβλική αφήγηση που περιγράφει τη δυσαρέσκεια του Θεού απέναντι στους ανθρώπους των ημερών του Νώε, πριν από τον Κατακλυσμό, αναφέρει ότι «ἰδόντες δὲ οἱ υἱοὶ τοῦ Θεοῦ τὰς θυγατέρας τῶν ἀνθρώπων ὅτι καλαί εἰσιν, ἔλαβον ἑαυτοῖς γυναῖκας ἀπὸ πασῶν, ὧν ἐξελέξαντο» Γένεσις κεφ.6 παρ.). Αξίζει να σημειωθεί ότι στο πρωτότυπο κείμενο "οἱ υἱοὶ τοῦ Θεοῦ" αναφέρονται ως Ελοχίμ. Σε πολλά σημεία της Παλαιάς Διαθήκης αναφέρονται μόνο που στη μετάφραση κάθε φορά αποδίδονται και διαφορετικά (λειτουργοί πυρός φλόγα, άγγελοι με σώμα, κλπ). Στη συνέχεια επισημαίνει την παρουσία των γιγάντων, λέγοντας: «οἱ δὲ γίγαντες ἦσαν ἐπὶ τῆς γῆς ἐν ταῖς ἡμέραις ἐκείναις· καὶ μετ᾿ ἐκεῖνο, ὡς ἂν εἰσεπορεύοντο οἱ υἱοὶ τοῦ Θεοῦ πρὸς τὰς θυγατέρας τῶν ἀνθρώπων, καὶ ἐγεννῶσαν ἑαυτοῖς· ἐκεῖνοι ἦσαν οἱ γίγαντες οἱ ἀπ᾿ αἰῶνος, οἱ ἄνθρωποι οἱ ὀνομαστοί» (Γένεσις κεφ. 6 παρ. 4).
Η Ταυτότητά τους Οι σχολιαστές της Αγίας Γραφής, αναλύοντας το εδάφιο 4, έχουν υποστηρίξει διάφορες εκδοχές ως προς την ταυτότητα αυτών. Ορισμένοι πιστεύουν ότι η ετυμολογία του ονόματος αφήνει να εννοηθεί πως οι Νεφελείμ ήταν “εκπεσόντες άγγελοι”, άγγελοι που αμάρτησαν. Άλλοι, ακολουθώντας έναν αξιοσημείωτο συλλογισμό, καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι η επωνυμία Νεφιλείμ υποδηλώνει από μόνη της πως αυτοί “έπεσαν από τον ουρανό” με την έννοια ότι “γεννήθηκαν από ουράνια όντα”. Άλλοι μελετητές, συγκεντρώνοντας ιδιαίτερα την προσοχή τους στη δήλωση «και επίσης έπειτα από αυτό» (εδ. 4), έχουν ισχυριστεί ότι οι Νεφιλείμ δεν ήταν “εκπεσόντες άγγελοι” ούτε οι «κραταιοί», εφόσον «ήταν στη γη εκείνες τις ημέρες» προτού οι γιοι του Θεού συνάψουν σχέσεις με γυναίκες. Αυτοί οι μελετητές είναι της άποψης ότι οι Νεφιλείμ ήταν απλώς πονηροί άνθρωποι όπως ο Κάιν—ληστές, βίαιοι και τυραννικοί άνθρωποι που περιφέρονταν στη γη ώσπου καταστράφηκαν από τον Κατακλυσμό. Μια άλλη ομάδα, λαβαίνοντας υπόψη όχι μόνο τη σημασία του ονόματος Νεφιλείμ αλλά και τα συμφραζόμενα του εδαφίου 4, συμπεραίνει ότι οι ίδιοι οι Νεφιλείμ δεν ήταν άγγελοι, αλλά οι υβριδικοί απόγονοι που προέκυψαν από τις σχέσεις των "υἱών τοῦ Θεοῦ" (Ελοχίμ) με τις κόρες των ανθρώπων.
Οι ίδιοι με τους «γκιμπορίμ» Ορισμένες μεταφράσεις της Αγίας Γραφής μεταθέτουν τη φράση «και επίσης έπειτα από αυτό» κοντά στην αρχή του εδαφίου 4, ταυτίζοντας έτσι τους Νεφιλείμ με τους “κραταιούς”, τους γκιμπορίμ, οι οποίοι αναφέρονται προς το τέλος του εδαφίου. Λόγου χάρη: «Εκείνες τις ημέρες, καθώς και μετέπειτα, υπήρχαν γίγαντες [εβρ., χαννεφιλίμ] στη γη, οι οποίοι γεννιούνταν στους γιους των θεών όποτε αυτοί είχαν σχέσεις με τις κόρες των ανθρώπων· αυτοί ήταν οι ήρωες [εβρ., χαγκιμπορίμ] οι οποίοι ήταν άντρες ονομαστοί στις ημέρες της αρχαιότητας».—Γε 6:4, AT· βλέπε επίσης Mo, ΛΧ και ΜΠΚ. Και η Μετάφραση των Εβδομήκοντα υποδεικνύει επίσης ότι οι «Νεφιλείμ» ταυτίζονται με τους “κραταιούς”, μεταφράζοντας και τους δύο όρους με τη λέξη γίγαντες. Ανακεφαλαιώνοντας την αφήγηση, βλέπουμε ότι τα εδάφια 1 ως 3 λένε ότι «οι γιοι του αληθινού Θεού» πήραν συζύγους και ότι ο Θεός δήλωσε πως επρόκειτο να τερματίσει την υπομονή που έδειχνε στους ανθρώπους έπειτα από 120 χρόνια. Στη συνέχεια, το εδάφιο 4 λέει ότι οι Νεφιλείμ ήταν στη γη «εκείνες τις ημέρες»—προφανώς τις ημέρες κατά τις οποίες ο Θεός έκανε αυτή τη δήλωση. Κατόπιν, το εδάφιο δείχνει ότι αυτή η κατάσταση συνεχίστηκε «έπειτα από αυτό, όταν οι γιοι του αληθινού Θεού συνέχισαν να έχουν σχέσεις με τις κόρες των ανθρώπων», και περιγράφει λεπτομερέστερα τα αποτελέσματα της ένωσης “των γιων του αληθινού Θεού” με τις γυναίκες. Ποιοι ήταν οι “γιοι του Θεού” που έγιναν πατέρες των Νεφιλείμ; Ποιοι ήταν οι εν λόγω «γιοι του αληθινού Θεού»; Μήπως ήταν άνθρωποι που λάτρευαν τον Θεό (αποκαλούμενοι έτσι κατά αντιδιαστολή με το γενικό ρεύμα των πονηρών ανθρώπων), όπως ισχυρίζονται μερικοί; Προφανώς όχι. Η Αγία Γραφή αφήνει να εννοηθεί ότι οι γάμοι τους με τις κόρες των ανθρώπων είχαν ως αποτέλεσμα την έξαρση της κακίας στη γη. Ο Νώε και οι τρεις γιοι του, καθώς και οι σύζυγοί τους, ήταν τα μόνα άτομα που είχαν την εύνοια του Θεού και τα μόνα που διαφυλάχτηκαν από τον Κατακλυσμό.—Γε 6:9· 8:15, 16· 1Πε 3:20. Επομένως, αν αυτοί «οι γιοι του αληθινού Θεού» ήταν άνθρωποι, εγείρεται το ερώτημα: Γιατί ήταν οι δικοί τους απόγονοι “άντρες φημισμένοι”—πιο φημισμένοι από τους απογόνους των πονηρών ή του πιστού Νώε; Επίσης, μπορεί να τεθεί το ερώτημα: Γιατί αναφέρονται οι γάμοι τους με τις κόρες των ανθρώπων ως κάτι το ιδιαίτερο εφόσον ο γάμος και η τεκνοποίηση λάβαιναν ήδη χώρα επί 1.500 και πλέον χρόνια Άρα, οι γιοι του Θεού που μνημονεύονται στο εδάφιο Γένεση 6:2 πρέπει να ήταν άγγελοι, (Ελοχίμ στο πρωτότυπο κείμενο Παλαιάς Διαθήκης) πνευματικοί «γιοι του Θεού». Αυτή η έκφραση εφαρμόζεται σε αγγέλους στα εδάφια Ιώβ 1:6· 38:7. Η άποψη αυτή υποστηρίζεται από τον Πέτρο, ο οποίος μιλάει για τα «πνεύματα στη φυλακή, τα οποία κάποτε είχαν γίνει ανυπάκουα όταν η υπομονή του Θεού περίμενε στις ημέρες του Νώε». (1Πε 3:19, 20) Και ο Ιούδας, επίσης, γράφει για «τους αγγέλους που δεν κράτησαν την αρχική τους θέση αλλά εγκατέλειψαν την κατοικία που τους άρμοζε». (Ιου 6) Οι άγγελοι αυτοί είχαν τη δύναμη να υλοποιούνται προσλαμβάνοντας ανθρώπινη μορφή, και ορισμένοι άγγελοι υλοποιήθηκαν για να μεταφέρουν αγγέλματα από τον Θεό. (Γε 18:1, 2, 8, 20-22· 19:1-11· Ιη 5:13-15) Αλλά ο τόπος όπου αρμόζει να διαμένουν τα πνευματικά όντα είναι ο ουρανός, και εκεί οι άγγελοι έχουν θέσεις υπηρεσίας υπό τον Θεό. (Δα 7:9, 10) Το να αφήσουν αυτόν τον τόπο διαμονής για να κατοικήσουν στη γη και το να εγκαταλείψουν την υπηρεσία στην οποία είχαν διοριστεί για να έχουν σαρκικές σχέσεις αποτελούσε στασιασμό εναντίον των νόμων του Θεού και διαστροφή. Η Αγία Γραφή δηλώνει ότι οι Νεφελίμ είναι τώρα «πνεύματα στη φυλακή», τα οποία έχουν “ριχτεί στον Τάρταρο” και “φυλάττονται με αιώνια δεσμά σε πυκνό σκοτάδι για την κρίση της μεγάλης ημέρας”. Αυτό φαίνεται να υπονοεί ότι είναι περιορισμένοι σε μεγάλο βαθμό και δεν μπορούν πλέον να υλοποιούνται όπως πριν από τον Κατακλυσμό.—1Πε 3:19· 2Πε 2:4· Ιου 6. Στην Αποκάλυψη του Ιωάννου Κεφ Θ΄ παρ. 1-12 περιγράφεται πως θα ανοίξουν πάλι τα τάρταρα και πως θα είναι τα όντα που θα βγουν από εκεί. Αναφορές για τους Νεφελιμ (Τα βδελυρά έθνη) κάνει και ο Άγιος Ανδρέας ο δια Χριστόν Σαλός. Συμφωνα με την προφητεία του Αγιου Ανδρεα, ο Μέγας Αλέξανδρος εξεστράτευσε στην Ανατολή με αποστολή να κλείσει τις "πύλες" που είχαν ανοίξει, με αποτέλεσμα αρκετοί από τα ρυπαρα εθνη να βγουν στην επιφάνεια. Αναφέρει ότι στους έσχατους καιρούς θα βγουν στην επιφάνεια τα "ρυπαρά έθνη, τα βδελυρώτατα πάσης συχασίας και δυσωδίας και διασκορπισθήσονται εν ταις χώραις ταις υπ' ουρανόν" δλδ αυτά που ζουν υπόγεια.
Αυξημένη Πονηρία «Οι κραταιοί της αρχαιότητας, οι άντρες οι φημισμένοι» που προήλθαν από αυτούς τους γάμους, δεν ήταν φημισμένοι από την άποψη του Θεού, διότι δεν επέζησαν από τον Κατακλυσμό, όπως ο Νώε και η οικογένειά του. Ήταν «Νεφιλείμ»—βίαια και τυραννικά άτομα που αναμφίβολα συνέβαλαν στην επιδείνωση των συνθηκών. Οι άγγελοι που υπήρξαν πατέρες τους—οι οποίοι γνώριζαν την κατασκευή του ανθρώπινου σώματος και μπορούσαν να υλοποιούνται—δεν δημιουργούσαν ζωή, αλλά ζούσαν μέσα σε αυτά τα ανθρώπινα σώματα και, συμβιώνοντας με γυναίκες, γεννούσαν παιδιά. Επομένως, τα παιδιά τους—«οι κραταιοί»—ήταν υβριδικά όντα που ήρθαν σε ύπαρξη αθέμιτα. Προφανώς οι ίδιοι οι Νεφιλείμ δεν απέκτησαν παιδιά.
Στη Μυθολογία Φαίνεται ότι η φήμη και ο τρόμος των Νεφιλείμ αποτέλεσαν τη βάση για πολλούς μύθους ειδωλολατρών οι οποίοι, μετά τη σύγχυση των γλωσσών στη Βαβέλ, διασκορπίστηκαν σε όλη τη γη. Μολονότι τα ιστορικά στοιχεία της αφήγησης της Γένεσης παραποιήθηκαν και εξωραΐστηκαν σε μεγάλο βαθμό, υπάρχει μια αξιοσημείωτη ομοιότητα σε αυτούς τους αρχαίους μύθους (η ελληνική μυθολογία είναι μόνο ένα παράδειγμα), σύμφωνα με τους οποίους θεοί και θεές είχαν σχέσεις με ανθρώπους και παρήγαγαν υπερανθρώπινους ήρωες και φοβερούς ημίθεους με γνωρίσματα και θεϊκά και ανθρώπινα.
Μια Εκφοβιστική Αναφορά Οι δέκα κατάσκοποι που έφεραν στους Ισραηλίτες στην έρημο ψευδή αναφορά σχετικά με τη γη Χαναάν δήλωσαν: «Όλος ο λαός που είδαμε στο μέσο της είναι άντρες υπερμεγέθεις. Και εκεί είδαμε τους Νεφιλείμ, τους γιους του Ανάκ, που είναι από τους Νεφιλείμ, ώστε στα ίδια μας τα μάτια φαινόμασταν σαν ακρίδες, και έτσι φαινόμασταν και στα μάτια εκείνων». Αναμφίβολα υπήρχαν κάποιοι μεγαλόσωμοι άντρες στη Χαναάν, όπως δείχνουν ορισμένα άλλα εδάφια, αλλά πουθενά δεν αποκαλούνται Νεφιλείμ παρά μόνο σε αυτή την «άσχημη αναφορά», η οποία έγινε σε γλώσσα προσεκτικά διατυπωμένη ώστε να προκαλέσει τον τρόμο και να ενσπείρει τον πανικό ανάμεσα στους Ισραηλίτες.—Αρ 13:31-33· 14:36, 37.