Πολυθεϊστική Θρησκεία
Πως βασίλευαν οι θεοί στον Αρχαίο κόσμο.
Μία εικόνα του χθες για το βασίλειο των Θεών.
Με τα χρόνια υπήρξαν θεοί για τη δημιουργία, το θάνατο, την αγάπη, τον πόλεμο και για τα πάντα. Ο Δίας, η Ήρα και οι σύντροφοί τους στον Όλυμπο, τον Οντίν, τον Φρίγκ, Æsir, Osiris, Isis και τους φίλους και τους εχθρούς τους ... οι πολυθεϊστικές θρησκείες και τα πανθεόνια ήταν μεγάλα στον αρχαίο κόσμο. Για πολλά από αυτά τα υψηλά όντα εξακολουθούν να μιλάνε συχνά με ευλάβεια ακόμα και σήμερα.
Τι είναι ο Πολυθεϊσμός;
Ο πολυθεϊσμός είναι ένας από τους δύο βασικούς τύπους του θεϊσμού (η πίστη σε μια θεότητα / θεότητες), ο άλλος είναι ο μονοθεϊσμός. Ετυμολογικά, η λέξη «πολυθεϊσμός» είναι ένας συνδυασμός των ελληνικών λέξεων «polys» και «theos», που σημαίνει «πολλοί» και «θεός», αντίστοιχα. Ομοίως, η λέξη μονοθεϊσμός σχηματίζεται συνδυάζοντας δυο ελληνικές λέξεις: «monos» και «theos».
Έτσι, ενώ ο μονοθεϊσμός είναι η πίστη και η λατρεία ενός μοναδικού Θεού, οι πολυθεϊστές πιστεύουν και λατρεύουν πολλές θεότητες.
Δεν είναι όλοι οι πολυθεϊσείς ίδιοι. Οι πολυθεϊστικές θρησκείες μπορούν να υποδιαιρεθούν σε διάφορες μορφές. Αυτές περιλαμβάνουν τον σκληρό πολυθεϊσμό, τον μαλακό πολυθεϊσμό, τον ετεχνολογικό και τον δυσθεμισμό.
Η Μινέρβα και ο θρίαμβος του Δία, που απεικονίζουν τον ρωμαϊκό πολυθεϊσμό.
Σύμφωνα με άρθρο που δημοσίευσε το ερευνητικό κέντρο Pew το 2017, περισσότεροι από τους μισούς πληθυσμούς του κόσμου (το 2015) θεωρούν τους εαυτούς τους μονοθεϊστές. Από τα 7.3 δισεκατομμύρια κατοίκους του πλανήτη, 31,2% (2,3 δισεκατομμύρια άνθρωποι) θεωρούν τους εαυτούς τους Χριστιανούς, ενώ το 24,1% (1,8 δισεκατομμύρια) διακηρύσσει την ισλαμική πίστη. Αυτές είναι δύο από τις σημαντικότερες μονοθεϊστικές θρησκείες σήμερα.
Αναμένεται ότι ο μονοθεϊσμός θα συνεχίσει να κυριαρχεί στις επόμενες δεκαετίες. Σύμφωνα με το ερευνητικό κέντρο Pew, ο αριθμός των μουσουλμάνων προβλέπεται να αυξηθεί φυσικά (δηλ. Ο συνολικός αριθμός των γεννήσεων μείον τον συνολικό αριθμό των θανάτων) κατά 70% μεταξύ 2015 και 2060. Στο ίδιο χρονικό διάστημα αναμένεται ο χριστιανικός πληθυσμός του πλανήτη να αυξηθεί κατά 34%.
Πολλοί Θεοί κυβερνούσαν τον κόσμο
Αν και ο κόσμος σήμερα κυριαρχείται από τον Χριστιανισμό και το Ισλάμ και αναμένεται να παραμείνει έτσι προς το παρόν, οι μονοθεϊστικές θρησκείες αποτελούν μειοψηφία στην ανθρώπινη ιστορία. Εκτός από τις αραμαϊκές θρησκείες, δηλαδή τον Ιουδαϊσμό, τον Χριστιανισμό και το Ισλάμ, και μερικές άλλες θρησκείες, όπως ο Ατενισμός και ο Σικχισμός, σχεδόν όλες οι θρησκείες στην ιστορία της ανθρωπότητας είναι πολυθεϊστικής φύσης. Υπάρχουν τόσες πολλές μορφές πολυθεϊσμού καθ 'όλη την ιστορία που οι επιστήμονες μπόρεσαν να τοποθετήσουν σε διαφορετικές κατηγορίες. Πριν προχωρήσουμε όμως στους διάφορους τύπους πολυθεϊσμού, πρέπει να πούμε κάποια λόγια για μια άλλη πτυχή της ακαδημαϊκής μελέτης του πολυθεϊσμού.
Οι πρώτοι μελετητές θρησκευτικών σπουδών και η ιστορία της θρησκείας θεωρούσαν ότι η θρησκευτική σκέψη έχει εξελιχθεί σε μια χρονική περίοδο. Η άποψη αυτή έγινε κυρίως από τον Έντουαρντ Μπάρνετ Τέιλορ, ένα Βρετανό ανθρωπολόγο που θεωρείται ο ιδρυτής της πολιτισμικής ανθρωπολογίας, και τον James George Frazer, έναν άλλο βρετανό ανθρωπολόγο (και λαογράφο) καλύτερα γνωστό για το έργο του με τίτλο (The Golden Bof: Μια μελέτη στη Συγκριτική Θρησκεία) και το (The Golden Bough: Μια μελέτη στη μαγεία και τη θρησκεία στη δεύτερη έκδοση της).
Η εμφάνιση του κινουμένου κινήματος
Αυτοί οι μελετητές θεώρησαν τον animism ως το σημείο εκκίνησης της θρησκευτικής σκέψης στην ανθρώπινη κοινωνία. Ο Κινισμός είναι η πεποίθηση ότι όλα τα πράγματα, είτε κινούμενα είτε άψυχα, έχουν ψυχή. Παράλληλα με τον animism, οι άνθρωποι ασκούσαν πρωτόγονη μαγεία, που είναι η πεποίθηση ότι ο φυσικός κόσμος θα μπορούσε να ελεγχθεί μέσω μυστικιστικών, παραφυσικών ή υπερφυσικών μέσων. Τόσο η κινούμενη όσο και η πρωτόγονη μαγεία θεωρούνταν από αυτούς τους μελετητές ότι ήταν «πρωτόγονη».
Το επόμενο στάδιο της εξέλιξης της θρησκείας ονομάστηκε πολυδαμινισμός, των οποίων οι υποστηρικτές πιστεύουν ότι ο κόσμος είναι γεμάτος πνεύματα που μπορούν να διοχετευθούν σε σαμανιστικές πρακτικές. Αυτό το σύστημα είναι παρόμοιο με το πολυθεϊσμό. Ο πολυδεμονισμός και ο πολυθεϊσμός θεωρούνταν μια πρόοδος από τις παλαιότερες «πρωτόγονες» θρησκείες, καθώς τα πνεύματα και οι θεοί που λατρεύονταν σε αυτούς τους πολιτισμούς έγιναν πιο εξατομικευμένοι.
Η εμφάνιση του μονοθεϊσμού
Το αποκορύφωμα της εξέλιξης της θρησκευτικής σκέψης λέγεται ότι είναι ο μονοθεϊσμός. Αυτή η θεωρία της εξέλιξης της θρησκευτικής σκέψης προτάθηκε για πρώτη φορά κατά τη διάρκεια του 19ου αιώνα και έκτοτε απορρίφθηκε από πολλούς μελετητές, λόγω του γεγονότος ότι δεν υπάρχουν πολλά στοιχεία που να υποστηρίζουν την άποψη ότι η θρησκευτική σκέψη πέρασε μια εξελικτική διαδικασία.
Είναι ενδιαφέρον ότι η θεωρία που διατυπώθηκε από αυτούς τους μελετητές μας λέει και κάτι για αυτούς και για την κοινωνία στην οποία ζούσαν. Η ιδέα ότι οι «πρωτόγονες» θρησκείες εξελίχθηκαν στον πιο σύνθετο πολυδαμινισμό και τον πολυθεϊσμό πριν τελικά γίνει μονοθεϊσμός αντανακλά τις πολιτισμικές προκαταλήψεις των μελετητών τους. Εκείνη την εποχή στην Ευρώπη, ο μονοθεϊσμός ήταν το κυρίαρχο θρησκευτικό σύστημα και οι μονοθεϊστές είχαν μια μακρά ιστορία αποσαθρώνοντας τον πολυθεϊσμό.
Τι σκέφτηκαν οι Αρχαίοι Μονοθεογνώμονες των Πολυθεϊστικών Θρησκειών;
Ενώ οι μελετητές του 19ου αιώνα είδαν τον πολυθεϊσμό ως κατώτερη μορφή θρησκείας, οι πρώτοι μονοθεϊστές θεωρούσαν τον πολυθεϊσμό ως ψεύτικες θρησκείες. Για παράδειγμα, οι Εβραίοι και οι Χριστιανοί υποστήριζαν την άποψη ότι οι θεοί της αρχαίας Ελλάδας και της Ρώμης ήταν στην πραγματικότητα πεσμένοι άγγελοι, οι οποίοι χρησίμευσαν ως μια τέλεια εξήγηση για τη σκληρότητα και την καταπίεση που τους επέβαλαν αυτοί οι πολυθεϊστές.
Οι Εβραίοι και οι Χριστιανοί είχαν την πεποίθηση ότι οι θεοί της αρχαίας Ελλάδας και της Ρώμης ήταν έκπτωτοι άγγελοι.
Αναμφισβήτητα η πιο ποιητική εκδήλωση αυτής της άποψης στην αγγλική γλώσσα είναι το επικό ποίημα του John Milton, Paradise Lost , το οποίο δημοσιεύθηκε για πρώτη φορά το 1667. Στο Βιβλίο Ι αυτού του αριστουργηματικού έργου, ο Μίλτον έχει τον Σατανά να ρίχνεται στην κόλαση μετά την αποτυχημένη εξέγερσή του εναντίον του Θεού , και να καλεί όλους τους οπαδούς του σε αυτόν για να σχεδιάσουν μια άλλη επίθεση στον Ουρανό. Ακολουθεί ένας κατάλογος των πιο αξιοσημείωτων πεσόντων αγγέλων που υποστήριζαν τον Σατανά.
Αυτά περιλαμβάνουν τους θεούς που λατρεύονται από διάφορες γνωστές πολυθεϊστικές θρησκείες, συμπεριλαμβανομένου του " Astoreth , τον οποίο ονόμασαν οι Φοίνικες / Astarte, η βασίλισσα του Heav'n, με ημικυκλικά κέρατα", " Osiris , Isis , Orus και μία σειρά πολλών άλλων τερατόμορφων θεοτήτων.
Σκληρός πολυθεϊσμός
Όπως αναφέρθηκε προηγουμένως, οι πολυθεϊστικές θρησκείες μπορούν να υποδιαιρεθούν σε διάφορες κατηγορίες. Τα πιο συνηθισμένα από αυτά (και επίσης το ένα που οι περισσότεροι άνθρωποι θα γνωρίζουν) είναι γνωστό ως «σκληρός πολυθεϊσμός». Αυτή η μορφή πολυθεϊσμού θεωρεί τους διάφορους θεούς και θεές να είναι ξεχωριστές και ανεξάρτητες οντότητες που αλληλεπιδρούν μεταξύ τους μέσω συνεργασίας ή σύγκρουσης. Αυτή είναι η πιο αναγνωρίσιμη μορφή του πολυθεϊσμού, όπως φαίνεται στις μυθολογίες διαφόρων πολιτισμών ανά τον κόσμο, συμπεριλαμβανομένων των Αιγυπτίων, των Νορβηγών, των Αζτέκων, των Ελλήνων και των πρώιμων Ρωμαίων.
Αυτός ο τύπος πολυθεϊσμού εμφανίζεται επίσης σε ένα σύστημα πεποίθησης γνωστό ως Euhemerism, το οποίο ονομάστηκε μετά από τον 4ο / 3ο αιώνα π.Χ. ο Έλληνας μυθογράφος με το όνομα Euhemerus. Αυτή η θεωρία επιδιώκει να εξορθολογίσει τις ιστορίες που βρέθηκαν στη μυθολογία υποδεικνύοντας ότι οι θεοί σε αυτές τις ιστορίες είναι στην πραγματικότητα σπουδαίοι άντρες στην ιστορία οι οποίοι είχαν βαφτιστεί και λατρεύονταν μετά τους θανάτους τους. Ένα καλό παράδειγμα που ταιριάζει με την άποψη του Euhemerism είναι ο κινέζος θεός Guan Di (γνωστός επίσης ως Guan Gong ή Wu Di), ο οποίος είναι εξαιρετικά δημοφιλής στους Κινέζους, λόγω της πεποίθησης ότι είναι ικανός να προστατεύσει τους πιστούς του από κάθε κακό πνεύμα.
Μια τοιχογραφία του Guan Yu
Αυτός ο θεός κάποτε ήταν θνητός με το όνομα Guan Yu και ήταν ένας μεγάλος στρατηγός κατά την περίοδο των τριών βασιλείων της Κίνας (η οποία διήρκεσε για το μεγαλύτερο μέρος του 3ου αιώνα μ.Χ.). Εκτός από την ιστορική και θρησκευτική του σημασία, ο Guan Yu είναι επίσης μια σημαντική προσωπικότητα της λογοτεχνίας, καθώς είναι ένας από τους κύριους πρωταγωνιστές και δημοφιλέστερους χαρακτήρες του Ρομαντισμού των Τριών Βασιλείων , μια ρομαντική έκδοση αυτής της ιστορικής περιόδου που γράφτηκε κατά τη διάρκεια Δυναστεία Μινγκ.
Ένας άλλος τύπος συστήματος πεποιθήσεων που εμπίπτει στον «σκληρό πολυθεϊσμό» είναι ο Ονισμός. Ενώ μερικές πολυθεϊστικές θρησκείες μπορεί να μην θεωρούν τις θεότητες άλλων θρησκειών ως πραγματικές, οι Omnists πιστεύουν σε όλες τις θρησκείες, προσεγγίζουν το καθένα με ανοιχτό μυαλό και αναζητώντας τη σύνδεση μεταξύ τους για να τις ενώνουν σε μια ενιαία φιλοσοφία. Η παλαιότερη γνωστή χρήση της λέξης «Omnism» βρίσκεται στο Festus , που δημοσιεύθηκε από τον Άγγλο ποιητή Philip James Bailey το 1839.
Στο ποίημα αυτό ο Bailey δηλώνει: «Είμαι ομνιστής και πιστεύω σε όλες τις Θρησκείες, θραύσματα ενός χρυσού κόσμου, για να ανακουφιστώ στη θέση μου στον Ουρανό». Ο Ομνισμός μπορεί να θεωρηθεί σχετικά σύγχρονο φαινόμενο ή για να πούμε καλύτερα, το προϊόν μιας «αφυπνισμένης» κοινωνίας. Παρ 'όλα αυτά, ο πρόδρομος του Ομνισμού, ο συγχρητισμός, έχει πολύ βαθύτερες ρίζες.
Ο συγχρητισμός μερικές φορές θεωρείται το λογικό συμπέρασμα του Ομνισμού και αναφέρεται στη σύντηξη διαφορετικών θρησκευτικών πεποιθήσεων και πρακτικών. Η πρακτική αυτή χρονολογείται από την ελληνιστική περίοδο με τις κατακτήσεις του Μεγάλου Αλεξάνδρου και συνεχίστηκε κατά τη Ρωμαϊκή περίοδο. Περιττό να πούμε ότι πολλές από τις θεότητες που λάτρευαν οι αρχαίοι Ρωμαίοι ήρθαν από το Ελληνικό Πάνθεον.
Αν και οι θεότητες της αρχαίας Ελλάδας και της Ρώμης μοιράζονται πολλές ομοιότητες, οι Ρωμαίοι μετονόμασαν σχεδόν όλες αυτές τις θεότητες. Έτσι ο Δίας, η Ήρα και η Αθηνά έγιναν γνωστοί ως Jove, Juno και Minerva, οι οποίοι ήταν τα τρία μέλη της τριποδίας της Καπιτολίνας. Παρεμπιπτόντως, η λατρεία των τριών θεοτήτων δεν ήταν αρχικά ρωμαϊκή πράξη, αλλά μία από τις Ετρούσκικες.
Οι Ρωμαίοι υιοθέτησαν και προσάρμοσαν τις θεότητες που αντιμετώπισαν κατά τις κατακτήσεις τους, ένα καλό παράδειγμα του οποίου ήταν η Σουλής, μια κελτική θεά που λατρεύονταν στο Bath. Οι Ρωμαίοι συνομίλησαν με τη δική τους Minerva και έχτισαν έναν ναό στο Bath για την Sulis Minerva.
Κεφαλή της Minerva Sulis από τα ρωμαϊκά λουτρά του Bath. Οι Ρωμαίοι συσχέτιζαν την Κελτική θεά Σουλί με τη δική τους Μινέρβα και έχτισαν ένα ναό στη Μπάτ για να την λατρεύουν.
Μαλακός Πολυθεϊσμός
Ένας άλλος τύπος πολυθεϊσμού είναι ο «μαλακός πολυθεϊσμός», ο οποίος θεωρεί ότι ενώ υπάρχουν πολλές θεότητες, όλες είναι στην πραγματικότητα εκδηλώσεις ή πτυχές ενός θεϊκού όντος και ως εκ τούτου είναι ουσιαστικά το ίδιο. Αυτή η άποψη είναι παρόμοια με τον «μονοθεϊσμό χωρίς αποκλεισμούς», που θεωρείται μία από τις «μεσαίες θέσεις» του μονοθεϊσμού.
Ένα παράδειγμα του «μαλακού πολυθεϊσμού» είναι ορατό στις περισσότερες μορφές ινδουισμού, καθώς και σε μερικά νεογενή ρεύματα νεο-παγανισμού. Ακόμη μια άλλη μορφή πολυθεϊσμού είναι ο ετεροθεϊσμός (από το ελληνικό heis theos , που σημαίνει «ένας θεός»), ο οποίος, παρεμπιπτόντως, θεωρείται επίσης ως «μεσαία θέση» του μονοθεϊσμού. Οι Henotheists λατρεύουν έναν θεό, αλλά ταυτόχρονα δεν αρνούνται την ύπαρξη άλλων θεών και είναι απολύτως ωραία με την ιδέα ότι άλλοι θα μπορούσαν να λατρεύουν τους δικούς τους θεούς με ίση αλήθεια.
Με άλλα λόγια, ο ετεροχισμός μπορεί να χαρακτηριστεί ως «κατ 'αρχήν μονοθεϊσμός και πολυθέσιος». Μια παραλλαγή του ετεχνολόγου ονομάζεται μονολατρισμός / μονοθεραπεία, η οποία δέχεται ότι υπάρχουν άλλοι θεοί, αλλά μόνο ένας θεός είναι άξιος λατρείας. Ο ενοθεϊσμός μερικές φορές ταυτίζεται με τον kathenotheism (από την ελληνική Kath hena θεών , που σημαίνει «ένας θεός σε μια στιγμή»).
Όπως υποδηλώνει το όνομά τους, οι kathenotheists λατρεύουν έναν θεό κάθε φορά, πιστεύοντας ότι κάθε θεότητα έχει τη σειρά του να είναι υπέρτατη. Ο ετεροθεϊσμός, ο μονολατρισμός και ο καθολαιθισμός βρίσκονται συνήθως σε αρχαίους πολιτισμούς που έχουν μια ιδιαίτερα συγκεντρωτική μοναρχική κυβέρνηση, όπως σε ορισμένες περιόδους της αρχαίας ιστορίας της Βαβυλώνας και της Αιγύπτου. Στο τελευταίο, για παράδειγμα, υπήρχαν σύνολα θεών για κάθε ώρα της ημέρας και της νύχτας, καθώς και για κάθε αιγυπτιακό νομό, δηλαδή επαρχία.
Αιγύπτιοι θεοί.
Τα αρσενικά όντα μπορεί να υπάρχουν
Τέλος, μερικές πολυθεϊστικές θρησκείες περιλαμβάνουν την ύπαρξη κακόβουλων όντων. Ένα παράδειγμα αυτού του τύπου πολυθεϊσμού είναι ο δαιθεϊσμός ή ο δουθεϊσμός, που είναι η πεποίθηση ότι υπάρχουν δύο εξίσου ισχυροί θεοί, αλλά δεν αλληλοσυμπληρώνονται και συχνά βρίσκονται σε σύγκρουση μεταξύ τους.
Αυτή η πεποίθηση φαίνεται, για παράδειγμα, στον Ζωροαστιανισμό, όπου ο καλοπροαίρετος Ahura Mazda είναι κλειδωμένος σε αιώνια σύγκρουση με τον κακόβουλο Angra Mainyu. Η ιδέα αυτή παρατηρείται και στον Γνωστικισμό, ο οποίος θεωρεί ότι ο αληθινός Θεός υπάρχει πέρα από αυτόν τον κόσμο, ενώ αυτός που λατρεύεται από τα ανθρώπινα όντα είναι στην πραγματικότητα ένας κακός απατεώνας.
Η Ahura Mazda είναι κλειδωμένη σε αιώνια σύγκρουση με τον κακό Angra Mainyu.
Μια άλλη μορφή πολυθεϊσμού που εμπίπτει στην κατηγορία αυτή είναι ο μιζοθεϊσμός, που σημαίνει «μίσος του Θεού / θεών». Ο όρος αυτός χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά στην αγγλική γλώσσα από το αγγλικό δοκίμιο του Thomas de Quincey το 1846. Παρόλα αυτά, αυτή η λέξη εμφανίστηκε ήδη από την κλασική ελληνική περίοδο, όταν χρησιμοποιήθηκε από τον Αισχύλο σε μία από τις τραγωδίες του. και η έννοια του μίσους προς τους θεούς υπήρχε πολύ πριν από την εξήγηση του όρου από τον Quincey.
Ο μισοθεϊσμός περιγράφει αυστηρά μια στάση απέναντι στους θεούς και όχι τη φύση τους, αν και δεν θα ήταν πολύ δύσκολο να φανταστούμε ότι οι misoleists μισούν τους θεούς επειδή πιστεύουν ότι είναι κακοί.
Τέλος, υπάρχει ο δυσαθησμός, του οποίου οι υποστηρικτές πιστεύουν ότι οι θεοί υπάρχουν, αλλά δεν είναι απολύτως καλοπροαίρετοι και μπορεί ακόμη και να είναι κακοί. Οι θεότητες που επιδεικνύουν αυτή την ποιότητα περιλαμβάνουν τον θεό Λόκι, από τη μυθολογία των Νορβηγών, αλλά και από τους μύθους της αρχαίας Αιγύπτου.
Όπως μπορείτε να δείτε, ενώ η θεωρία της εξέλιξης της θρησκευτικής σκέψης που προτάθηκε κατά τον 19ο αιώνα πρότεινε ότι ο πολυθεϊσμός ήταν η χαμηλότερη μορφή θρησκευτικών πεποιθήσεων, είναι φανερό ότι ο μονοθεϊσμός ήταν στην πραγματικότητα η μειοψηφία στην ανθρώπινη θρησκευτική ιστορία. Οι περισσότεροι λαοί, οι Αιγύπτιοι, οι Νορβηγοί, οι Αζτέκοι, οι Έλληνες και οι πρόωροι Ρωμαίοι ακολουθούσαν όλοι μια μορφή πολυθεϊσμού. αυτό το στυλ θρησκευτικής σκέψης εξακολουθεί να υπάρχει σήμερα, ειδικά στις πιο μετριοπαθείς μορφές του.
