Παρασκευή 6 Μαρτίου 2020

Hattusa Η καταραμένη πόλη του Hatti και η χαμένη αυτοκρατορία

Hattusa
Η καταραμένη πόλη του Hatti και η χαμένη αυτοκρατορία.




Η Hattusa, επίσης γνωστή ως Hattusha, είναι μια αρχαία πόλη που βρίσκεται κοντά στη σύγχρονη Boğazkale στην Επαρχία Çorum της περιοχής της Μαύρης Θάλασσας της Τουρκίας. Αυτή η αρχαία πόλη κάποτε χρησίμευε ως πρωτεύουσα της χεττιδικής αυτοκρατορίας, μία από τις υπερδυνάμεις του αρχαίου κόσμου.

Στα συγγράμματα Amarna, τα οποία χρονολογούνται στον 14ο αιώνα π.Χ., οι Χεττικοί αναφέρθηκαν από τους Αιγυπτίους ως μεγάλη δύναμη, παράλληλα με την Ασσύρια, τη Μιταννή και τη Βαβυλωνία, και αντιμετωπίστηκαν ως ίσοι.
Η Hattusa ιδρύθηκε από τους Hatti, τους αυτόχθονες που ζούσαν σε αυτήν την περιοχή πριν από την έλευση των Χεττατών. Η προέλευση των Χετταίων εξακολουθεί να είναι μυστήριο και μπορεί να έχουν εισβάλει / μεταναστεύσει στην επικράτεια του Χατζή, ώστε να εγκατασταθούν και να εδραιώσουν την αυτοκρατορία τους εκεί.


Ερείπια της Hattusa - πρωτεύουσας της Χεττικής αυτοκρατορίας κοντά στη σύγχρονη Boğazkale στην Τουρκία.


Ίδρυση της Hattusa

Κατά τη διάρκεια της 3ης χιλιετίας π.Χ., ο Χαττί είχε δημιουργήσει ένα κράτος πόλης βασισμένο στην Χάτουσα. Σε αυτό το χρονικό σημείο, η Χάτουσα ήταν ένα από τα πολλά μικρά κράτη πόλεων στην περιοχή. Μια άλλη πιθανή πόλη του Hatti είναι Kanesh, η οποία βρίσκεται κοντά στο Hattusa. Μια αποικία / αποικίες εμπορικών συναλλαγών θεωρείται ότι έχουν καθιερωθεί από τους Ασσυρούς γύρω στο 2000 π.Χ. και το όνομα Hattusa ανακαλύπτεται για πρώτη φορά από γραπτά έγγραφα που χρονολογούνται σε εκείνη την χρονική περίοδο.
Αυτή η περίοδος της ιστορίας της Hattusa έληξε γύρω στο 1700 π.Χ. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, η πόλη κατακτήθηκε και στη συνέχεια καταστράφηκε από τον Anitta, βασιλιά του Kussara, (ένα κράτος πόλης του οποίου η θέση δεν έχει ακόμη προσδιοριστεί). Ο βασιλιάς λέγεται ότι έχει αφήσει μια επιγραφή για να διακηρύξει τη νίκη του πάνω από την Χάτουσα και να βάλει μια κατάρα στο έδαφος της αλλά και σε οποιονδήποτε μπορούσε να ανοικοδομήσει την πόλη και να κυβερνήσει εκεί. Ο Anitta ήταν είτε νέος βασιλιάς είτε πρόδρομος των μεταγενέστερων Χετταίων.


Πύλη του βασιλιά της Χατούσας.

Φαίνεται λίγο ειρωνικό ότι όταν καταστράφηκε η Χάτουσα γύρω στα μέσα του 17ου αιώνα π.Χ., έγινε από τον Χαττουσιλί, έναν χεττιχικό ηγεμόνα που ήταν γνωστός και ως «άνθρωπος του Κουσάρα». Ο Χατσουσιλί σημαίνει «Ένας από τη Χάτουσα» και μπορεί να ήταν ένα όνομα που υιοθέτησε ο βασιλιάς μετά την κατοχή της Χάτουσα. Λόγω της έλλειψης αρχείων, είναι άγνωστο αν ο Anitta ανοικοδόμησε την πόλη μετά την καταστροφή της. Αυτό, με τη σειρά του, εγείρει το ερώτημα κατά πόσο ο Χαττουσιλί, όπως και ο Anitta, έπρεπε να κατακτήσει τη Χάτουσα με τη βία ή απλά να χτίστηκε πάνω από τα ερείπια της παλιάς πόλης.


Οι Κατασκευές της Χάτσουας

Το πιο σίγουρο είναι ότι οι Χετίτες έγιναν ισχυρή δύναμη στην περιοχή, δημιούργησαν μια αυτοκρατορία και χαρακτήρισαν την Χάτουσα ως αυτοκρατορική πρωτεύουσά τους. Ήταν κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου του χρόνου που κατασκευάστηκαν μνημειακά κτίρια στη Χάτουσα, τα κατάλοιπα των οποίων υπάρχουν ακόμα και  σήμερα. Για παράδειγμα, η πόλη βρέθηκε να υπερασπίστηκε από ένα μνημειώδες τείχος μήκους άνω των 8 χιλιομέτρων. Επιπλέον, η άνω πόλη ενισχύθηκε περαιτέρω από έναν διπλό τοίχο με περισσότερους από εκατό πύργους.
Αυτό το τείχος είναι γνωστό ότι έχει πέντε πύλες, συμπεριλαμβανομένης της διάσημης πύλης του Λέοντος και της πύλης της Σφίγγας. Εκτός από αυτές τις αμυντικές δομές, έχουν επίσης αποκαλυφθεί πολλοί ναοί. Τα καλύτερα διατηρημένα από αυτά είναι ο Μεγάλος Ναός, ο οποίος βρίσκεται στην κάτω πόλη και χρονολογείται στον 13ο αιώνα π.Χ.


Η Πύλη των Λεόντων στη Χάτουσα.

Το 2016, οι αρχαιολόγοι ανακάλυψαν επίσης μια μυστική σήραγγα μήκους 2.300 ετών στην Hattusa. Οι ερευνητές δήλωσαν ότι είχαν βρει προηγουμένως ένα δισκίο εδώ, με ένα βασιλιά χχαραγμένο επάνωπου εξηγεί στους ιερείς τι να κάνουν κατά τη διάρκεια των τελετών. Αυτή η μυστική σήραγγα θα μπορούσε να είχε ιερή λειτουργία.

Σήραγγα στην παλιά χεττιχική πρωτεύουσα Hattusa της Τουρκίας. 

Ένα άλλο ενδιαφέρον χαρακτηριστικό γνώρισμα στη Hattusa είναι ο μυστήριος μεγάλος  πράσινος βράχος που οι ντόπιοι αγαπούν να αναφέρουν ως "πέτρα επιθυμίας". Ο τεράστιος βράχος πιστεύεται ότι είναι κατασκευασμένος από σερπεντίνη ή νεφρίτη, που σημαίνει ότι δεν είναι μια κοινή πέτρα που βρίσκεται στην περιοχή. Κανείς δεν είναι σίγουρος για το πως ακριβώς βρέθηκε ή για το πώς ήρθε στη Hattusa.


Ο βράχος Greenstone στην Χάτουσα, αρχαία χεττιχική πρωτεύουσα.


Η εγκατάλειψη της Χάτσουας

Η χεττιτική αυτοκρατορία ξεκίνησε την πτώση της γύρω στα μέσα του 13ου αιώνα π.Χ., κυρίως λόγω της ανόδου των ανατολικών γειτόνων τους, των Ασσυρίων. Επιπλέον, οι επιδρομές από εχθρικές δυνάμεις, όπως οι Λαοί της Θάλασσας και ο Κασκά, αποδυνάμωσαν περαιτέρω την Χετταϊκή Αυτοκρατορία, καταλήγοντας τελικά στην κατάρρευση της κατά το πρώτο μισό του 12ου αιώνα π.Χ. Το 1190 π.Χ., ο Κασκάς κατόρθωσε να κατακτήσει τη Χάτουσα, την οποία έπειτα λεηλάτησε και έκαψε. 
Η Χάτουσα εγκαταλείφθηκε για τα επόμενα 400 χρόνια και μετά κατοικήθηκε από τους Φρύγους. Ο χώρος συνέχισε να υπάρχει ως οικισμός κατά τις ελληνιστικές, ρωμαϊκές και βυζαντινές περιόδους.
Εν τω μεταξύ, οι χετίτες ξεθώριασαν και τελικά εξαφανίστηκαν εντελώς, με εξαίρεση κάποιες αναφορές στη Βίβλο και μερικά έγγραφα από την Αίγυπτο. Μόνο κατά τον 19ο αιώνα, όταν ξεκίνησαν οι ανασκαφές στο Μπογκάζκαλε, οι Χετταίοι και η πρωτεύουσά τους, η Χάτουσα, ανακαλύφθηκαν εκ νέου από τον σύγχρονο κόσμο.


Εικονογράφηση της αρχαίας πόλης Χάτουσα και των στρατιωτών της.